Een snotterende neus, hoofdpijn en buikpijn: het lijkt alsof heel werkend Nederland de afgelopen weken geveld is door de griep of het nog altijd aanwezige coronavirus. Maar ziek zijn gaat natuurlijk ook verder dan een simpele snotneus of een weekje griep. Het gaat ook over langdurige uitval door fysieke of mentale klachten. Dat is natuurlijk vervelend voor de zieke, maar het heeft ook gevolgen voor de rest van het team. Uit onderzoek van Protime blijkt dat bij twee op de drie werkenden de werkdruk stijgt, wanneer een collega ziek is. Meer werkdruk is op zich geen probleem, zolang medewerkers het aankunnen. Maar als de werkdruk al te hoog ligt, voelen mensen geen ruimte om zich ziek te melden en zullen zij toch aan het werk gaan. Dat is een zorgelijke kwestie die vaker voorkomt dan je denkt: de helft van de Nederlanders is namelijk weleens gaan werken terwijl hij eigenlijk in de lappenmand zat. Wat kunnen managers hieraan doen? Daarover gingen we in gesprek met Leonie Gorissen, Directeur Nederland bij Protime.
Om te beginnen met de te hoge werkdruk die Nederlandse werkenden ervaren: dit is al langere tijd een veelbesproken onderwerp. Maar welke rol spelen managers eigenlijk in het aanpakken van deze werkdruk?
“Die spelen een essentiële rol. Je ziet dat het voor managers steeds belangrijker wordt om medewerkers te ondersteunen in het omgaan met werkdruk. Dat begint met open communicatie: het is cruciaal dat managers regelmatig checken bij hun teamleden hoe de werkdruk wordt ervaren. Als dan blijkt dat de werkdruk mogelijk te hoog is of wordt, kan je met elkaar onderzoeken waar dat vandaan komt. Misschien heeft een medewerker inderdaad te veel taken of is de balans tussen inhoud en verantwoordelijkheden zoek. Maar het kan ook zo zijn dat er privéomstandigheden zijn waardoor een medewerker even wat minder op zijn bordje kan hebben. In deze persoonlijke gesprekken kan je doorvragen en de diepte induiken. Pas als je gezamenlijk de oorzaak hebt weten te achterhalen, kan je op zoek gaan naar oplossingen. Werkdruk verlichten kan door bijvoorbeeld werkzaamheden (tijdelijk) weg te nemen, maar ook door de medewerker vaardigheden te leren waardoor hij of zij beter om kan gaan met stressvolle situaties.”
Ik kan mij voorstellen dat het verlichten van de werkdruk bij de ene collega weer invloed heeft op de rest van het team. Hoe ga je daar mee om?
“Naast het voeren van persoonlijke gesprekken, is het belangrijk dat managers de werkdruk ook in teamverband bespreken. Wanneer je er over spreekt met elkaar, kan aan het licht komen dat iedereen werkdruk op een andere manier ervaart. Waar de één het geen probleem vindt om een week lang wat extra uurtjes te werken, is dit voor de ander ver over de grens. Door met elkaar in gesprek te gaan, ontdek je elkaars grenzen. Collega’s kunnen daar vervolgens weer op acteren door bijvoorbeeld wanneer het nodig is even bij te springen.”
Uit jullie onderzoek blijkt dus dat er werkenden zijn die door blijven werken terwijl ze eigenlijk ziek zijn, omdat de werkdruk zo hoog is. Hoe kijk jij hier tegen aan?
“Dat is natuurlijk verre van ideaal. Het is niet alleen vervelend voor de zieke medewerker, maar ook voor de werkgever. Wanneer een medewerker niet goed uitziekt, zal hij sneller op zijn tandvlees gaan lopen en ligt langdurige uitval op de loer. Dat wil je als manager natuurlijk koste wat kost voorkomen.”
Hoe belangrijk is het dan dat medewerkers het gevoel hebben dat zij zich gewoon ziek kunnen melden?
“Dat is ontzettend belangrijk. Om daar voor te zorgen, moet er een cultuur ontstaan waarin gezondheid als prioriteit wordt gezien. Ook hierin spelen managers een grote rol. Zij moeten het goede voorbeeld geven door hun eigen gezondheid serieus te nemen, bijvoorbeeld door te sporten en verlof op te nemen als dat nodig is. Maar ook het opzetten van vitaliteitsprogramma’s draagt hieraan bij.”
En als een medewerker dan ziek is, wat is als manager dan de beste aanpak?
“Allereerst is het belangrijk dat managers begrip tonen voor hoe de medewerker zich voelt en wat de persoonlijke omstandigheden van hem of haar zijn. Dat is namelijk in elke situatie en bij elk persoon weer anders. Daarin is het ook van belang dat je benadrukt dat er geen negatieve consequenties zullen volgen. Bijvoorbeeld dat een medewerker niet in het weekend of op zijn vrije dag het werk hoeft in te halen, of in het geval van langdurig verlof dat die beloofde promoties niet worden afgeblazen. Daarnaast is het aanreiken van oplossingen die inspelen op individuele behoeften essentieel. Misschien kan iemand even geen staand werk doen, maar zich wel zittend nuttig maken. Of is een medewerker een week lang niet in staat om acht uur op kantoor te werken, maar wel vier uur vanuit huis. Op deze manier bied je aan iedereen de ruimte om aan zijn of haar herstel te werken.”
Tot slot: als er één gouden tip is die je iedere manager mee wil geven rondom de onderwerpen werkdruk en ziekmelden, welke is dat dan?
“Blijf te allen tijde betrokken bij je medewerkers. Het kan soms voelen alsof iemand je in de steek laat wanneer hij zich voor de derde keer ziekmeldt, maar neem het niet persoonlijk op. Blijf informeren naar zijn status en bijbehorende behoeftes. Op die manier bouw je aan een wederkerige vertrouwensband en zal men, zodra het kan, zich weer voor de volle honderd procent inzetten.”
Bron: Protime
