De huidige onrust en (geopolitieke) onzekerheid heeft een grote weerslag op ondernemingen en andere organisaties, en daarmee op onze hele samenleving. Meer dan ooit is er behoefte aan weerbaarheid. Er hoeft maar één ding mis te gaan in de waardeketen om de hele productie of operatie in één klap stil te leggen. Denk aan recente incidenten: een stroomstoring legt Den Haag plat, op Heathrow worden vluchten een hele dag stilgelegd na een brand en zowel Belgische als Nederlandse overheidswebsites worden offline gehaald door ddos-aanvallen. Steeds vaker raken onverwachte verstoringen het hart van de organisatie.
Crisissituaties
Juist op zulke momenten wordt het fundament van een organisatie zichtbaar. Weerbare organisaties tonen veerkracht door een diepgeworteld gevoel van eigenaarschap en wendbare besluitvorming. Dat laat zich zien in crisissituaties: als verantwoordelijkheden niet glashelder zijn, loopt alles vast. En waar een afhankelijkheidscultuur heerst, waar medewerkers op instructies wachten in plaats van zelf initiatief te nemen, vertraagt elke reactie. Dat maakt organisaties kwetsbaar, juist wanneer snelheid en helderheid essentieel zijn.
Vertrouwen en transparantie
Toch is eigenaarschap geen knop die je omzet; je bouwt het stapsgewijs op. Het begint met vertrouwen geven. Geef teams duidelijke verantwoordelijkheden, maar ook het vertrouwen om zelfstandig te handelen. Dat vraagt niet alleen om kaders, maar ook om ruimte. Wanneer mensen voelen dat hun bijdrage ertoe doet, gaan ze vanzelf rechtop zitten.
Ook transparante KPI’s helpen hierbij. Niet als controlemiddel, maar als kompas. Ze bieden houvast, verbinden afdelingen en maken samenwerking vanzelfsprekender. En door regelmatig crisissimulaties te organiseren, kunnen teams oefenen in scherpte en snelheid. Zo ontstaat een reflex om direct te handelen als het erop aankomt. Digitale dashboards en realtime monitoring maken het vervolgens makkelijker om risico’s vroeg te signaleren.
Wendbare organisaties
Fouten maken hoort erbij. Wat telt, is wat je ermee doet. Door een cultuur van leren en verbeteren te stimuleren, worden organisaties wendbaarder. Laat teams samen reflecteren, successen vieren én mislukkingen bespreken. Geef daarbij het goede voorbeeld vanuit leiderschap. Niet door alles op te lossen, maar door ruimte te geven en vragen te stellen.
De conclusie is duidelijk: weerbaarheid vergt meer dan een crisisplan. Het vraagt om een cultuur waarin eigenaarschap breed gedragen wordt, teams de ruimte krijgen om te handelen, en scenario-denken structureel is ingebed. Alleen zo zijn organisaties klaar voor de onzekerheden van vandaag en de verstoringen van morgen.
Bron: Boer & Croon
Door: Stefan Starke
