Om een project goed te kunnen starten is het belangrijk om de projectachtergrond te kennen. De achtergrond bestaat uit de feiten, de kenmerken van de situatie die het startpunt vormen voor een project.
Wat is de uitgangssituatie, het vertrekpunt? Het gaat hier om het in kaart brengen van die onderwerpen waarover in het project weinig tot geen discussie kan zijn, de ‘harde’ werkelijkheid. Natuurlijk is informatie alleen interessant als die iets zegt over de omstandigheden die voor het project belangrijk zijn, zoals het beleid of de strategie van de organisatie, feiten, aannames die de opdrachtgever heeft over de toekomst en dergelijke. De neiging bestaat om vooral aandacht te besteden aan het hier-en-nu. Een belangrijk aspect van het vraagstuk waarop het project betrekking heeft, is echter ook de geschiedenis: wat is eraan voorafgegaan? Situaties staan nooit op zichzelf, ze hebben voorlopers. Die historie vertelt het nodige over wat werkt en niet werkt in de organisatie of op een bepaald beleidsterrein, of wat de betrokkenen belangrijk vinden en wat niet.