Hoe zeg je tegen topmanagers dat ze niet zo goed zijn als ze denken?

Topmanagers staan niet bekend om hun zelfbewustzijn. Remedies helpen maar half. Maar hoe zeg je dan tegen ze dat ze niet zo goed zijn als ze denken?

  Hoewel leiderschapskwaliteiten statistisch gezien normaal verdeeld zijn, denkt 80% van de topmanagers dat hij een beter dan gemiddelde leider is. En met de al decennia gestaag oplopende narcismepercentages is er weinig reden om aan te nemen dat toekomstige leiders een realistischere kijk op zichzelf hebben. Coaching op sterktes en het mijden van negatieve feedback – bij intimiderende leiders of zij die zich met juichvee omringen – maken het er niet minder op. Hoe charismatisch of getalenteerd zulke leiders ook mogen zijn of lijken: de kans is groot dat ze fouten maken waarmee ze teams, organisaties en, denk Trump, landen in gevaar brengen.

Wat moet je ermee, als coach?

Een paar insteken die effectief kunnen zijn als je topmanagers negatieve feedback moet geven:

Haak aan bij persoonlijke drijfveren en waarden

Leiders die leunen op erkenning kun je mobiliseren door ze duidelijk te maken dat ze minder capabel zijn dan ze denken, en hoe ze beter kunnen worden (‘als je x verandert, dan wordt y beter’). Steek bij leiders die voor macht gaan in op het elimineren van concurrenten en op doorstoten naar de top. En bij altruïstische leiders op hoe ze het teampotentieel kunnen optimaliseren en de  betrokkenheid en het welzijn van teamleden kunnen vergroten.

Laat de data  spreken

De beste methode: 360-graden feedback. Daarmee belicht je blinde vlekken tussen hoe de leider zichzelf ziet en hoe anderen hem zien, en het vergroot de betrokkenheid van medewerkers. Wetenschappelijk valide persoonlijkheidstests kunnen leiders bewust maken van hun ‘toxische’ eigenschappen, waarmee ook mensen met buitengewone capaciteiten – Strauss-Kahn, Bernie Madoff – soms ontsporen.

Benadruk de schaduwzijde van overmoed

Er is empirisch bewijs te over dat overmoed leidt tot slechte financiële beslissingen, en tot onvermogen om signalen op te pikken die erop wijzen dat je fout zit. Ondernemers die enorm zelfverzekerd zijn maken niet alleen meer fouten maar gaan ook eerder dood, blijkt uit onderzoek. Voltaire zei het mooi: ‘Twijfel is niet prettig, maar zekerheid is absurd.’

Topmanagers wuiven negatieve feedback weg

Leiders met slechte 360-graden-beoordelingen neigen ertoe om de negatieve feedback weg te wuiven – wat het zo ongeveer onmogelijk maakt om ze te coachen. Het is een van de fundamentele beperkingen van coaching: het werkt vaak goed bij de mensen die het minst coaching nodig hebben, en juist veel minder bij degenen bij wie coaching heel urgent is. Bron: Harvard Business Review Door: Yvonne Halink – redacteur Management Executive