Met coachend leidinggeven is je focus gericht op leerprocessen en ontwikkelen. Als coachend leider focus je op leerprocessen van anderen en van jezelf, wat je eigen bijdrage hierin is. In de werkcontext houd je de focus op de combi van prestatieverbetering én ontwikkeling. Je besteedt gericht aandacht aan het benutten en versterken van talent en potentieel van medewerkers of teams, zodat zij hun prestaties zelfstandig leveren en blijven verbeteren. Wel wat meer dan alleen empathisch reageren.
Het is geen kunstje
Coachend leidinggeven wordt vaak ingevuld met individuele coaching naar aanleiding van gebeurtenissen van alledag. Deze aandacht voor medewerkers is op zich heel fijn. Maar het begeleiden van alleen individuele medewerkers rendeert niet voldoende in verhouding tot de investering in tijd en energie van de leidinggevende en de organisatie. Het maakt uit of je een operationeel leidinggevende bent, of een manager die leiding geeft aan leidinggevenden van teams of teamleiders. Andere opgave, andere interactie. Coachend leidinggeven is nooit een kwestie van een gesprekstechnisch kunstje toepassen.
Echt coachend leidinggeven is dat je kritieke momenten in het coachend leidinggeven en het gedoe dat het soms oplevert niet schuwt.
Niet coachend leidinggeven
Niet coachend leidinggeven is je aandacht alleen richten op werkprocessen, de inhoud, resultaten halen; niet op het lerend zijn. Je neemt geen tijd voor de ontwikkeling van medewerkers, terwijl dat wel de bedoeling is. Wat je noemt een kruiwagenvisie: mensen werken alleen als ze geduwd worden en vallen om als ze een hobbel tegenkomen (Lingsma & Boers, 2008).
Echt coachend leidinggeven is dat je kritieke momenten in het coachend leidinggeven en het gedoe dat het soms oplevert niet schuwt. Je zoomt uit vanuit je intentie een bijdrage te leveren aan de duurzame ontwikkeling van de organisatie. Je analyseert dan wat gaande is op basis van leerprocessen van de ander of van jezelf. Vervolgens reageer je zodat de ander leert. Best wel complex dus, maar de moeite waard voor iedere betrokkene.
Kill your darlings
Nog zo’n lastige: Kill your darlings. Darlings zijn opvattingen waarvan je geen afstand wilt doen, die je koestert en waarvoor je een hoge tol betaalt als je eraan vasthoudt. Anderen mogelijk zelfs ook … Loslaten geeft ruimte voor nieuwe mogelijkheden. Kill your darlings is een veelgehoord mantra in de journalistiek en betekent: passages, citaten of verhaallijnen waarover je zelf héél enthousiast bent, tóch durven weggooien. En waarom? Er zijn redenen van diverse aard: feedback van anderen, knagend gevoel, twijfels, sterke onrust voor ongewenste gevolgen en ga zo maar door – in te vullen door de eigenaar. Zeker beslissers kunnen last hebben van darlings.
Beluister de Boom Management Podcast over coachend leidinggeven met Marijke Lingsma
Definitie coachend leidinggeven
De definitie van coachend leidinggeven is leidinggeven met de mindset van een coach. Een coach helpt zijn coachees in actie te komen en te veranderen. Maar een coach maakt gebruik van de kracht van degene die hij coacht. Hij gaat er vanuit dat zijn coachee zelf verantwoordelijkheid kan nemen en zijn eigen oplossingen kan verzinnen. Coachend leidinggeven wil dus zeggen dat je als leidinggevende met die blik naar je medewerkers kijkt. Dat je er van uit gaat dat ze zelf verantwoordelijk zijn voor hun eigen taak, werkgeluk en gezondheid.
Om effectief coachend leiding te geven is het wel van belang dat je jezelf een beetje kent. Dat je zelfbewust en reflectief bent en ook van een afstand naar jezelf en je gesprekken kunt kijken. Want als alles loopt zoals je wil, is leidinggeven makkelijk, maar als het anders loopt dan je wilt, liggen valkuilen op de loer.
