De toenemende polarisatie in de samenleving heeft zijn weerslag op de werkvloer. Verschillen binnen teams, die ooit zorgden voor dynamiek en innovatie, leiden nu steeds vaker tot verwijdering. Zo’n 35 procent van de HR-managers ziet een toename van polarisatie en bijna 40 procent heeft meegemaakt dat medewerkers vertrekken vanwege spanningen met collega’s. Leidinggevenden moeten dit actief aanpakken.
Negeren polarisatie geen optie
Vaak neigen leidinggevenden naar afwachten, bagatelliseren of vermijden, uit angst voor conflict of escalatie. Maar polarisatie verdwijnt niet vanzelf, en negeren is geen optie.
Polarisatie schaadt niet alleen de werksfeer, maar ook samenwerking en prestaties. Het zet mensen tegenover elkaar, terwijl teams juist naast elkaar moeten staan.
Actief aan de slag
Leiders moeten daarom actief aan de slag met polarisatie, bijvoorbeeld op de volgende manieren:
- Luisteren zonder oordeel. Bij verhitte discussies moeten leiders bijvoorbeeld vragen: “Wat maakt dit voor jou belangrijk?” in plaats van direct het eigen standpunt te verdedigen;
- Duidelijke gedragsnormen geven. Kritiek moet bijvoorbeeld altijd inhoudelijk zijn en nooit op de persoon, ook niet in groepsapps en e-mails;
- Focussen op het gezamenlijke doel. Leiders moeten hun team herinneren aan de gezamenlijke doelen en resultaten, dat brengt een team samen en dat gaat altijd vóór individuele belangen;
- Voorbeeldgedrag tonen. Bijvoorbeeld door te laten zien hoe je respectvol omgaat met een mening die haaks staat op de eigen mening;
- Professioneel blijven, ook bij emoties. Leiders kunnen voorstellen het gesprek op een later moment voor te zetten, indien nodig onder leiding van een neutrale gespreksleider.
Leiderschap betekent regie pakken, ook als het schuurt. Door polarisatie proactief aan te pakken creëren leiders een werkomgeving waarin verschillen geen bedreiging vormen, maar bijdragen aan samenwerking en groei.
Door: Charlotte van Asseldonk
Charlotte van Asseldonk is leiderschapsexpert en richt zich specifiek op invloedrijk leiderschap. Ze is eigenaar van de TalentenLeider.
