Op het spectrum tussen duistere figuren – waaronder de dark triad – en mensen die zelfs aan een moreel kompas blijven vasthouden wanneer ze er alleen voor staan of verliezen, bevinden zich de meesten van ons. Rechts, links, boven, beneden, midden, erdoorheen: pff. Overal zitten mensen die het juiste (willen) kiezen en die daarin (willen) falen. Genoeg mensen bovendien die voor gemak gaan: wegkijken, meepraten of zwijgen als het handig uitpakt.
Ik maak hen bewust van ‘het juiste’ bij morele dilemma’s. Vraagstukken die dagelijks (ad hoc) optreden. Die de persoonlijke relatie en relatie met anderen, met diverse ecosystemen en de wereld op scherp zetten. Bewust betekent preventief en democratisch met geesteswetenschappen excessen onderscheppen. Filosoof Ken Wilber bijvoorbeeld, illustreert met zijn integrale theorie hoe. Maar goed, meer geesteswerken komen als handreiking en bron van wijsheid overeen.
Lat moet hoger
Vervang de DEI-vertegenwoordigers door geesteswetenschappers, zolang mensen geen gehoor aan de gemeenschappelijke wijsheid (willen) geven, of er geen kennis van (willen) nemen, zolang mensen lacherig doen over spiritualiteit, filosofie en psychologie, zolang de balans tussen gelijk en geluk zoek is, moet de lat voor dat maatwerk vele malen hoger.
De rijke historie van de geesteswetenschappen ondermijnen en er niet naar handelen, is immers de rode draad bij fiasco’s. Omdat we niet naar elkaar luisteren vanuit de gemeenschappelijke grond van onze humaniteit en broze beschaving, met destructie als gevaar. Geesteswetenschappen geven concrete invullingen aan alternatieven waarmee het juiste vormkrijgt, van intenties naar attitude, naar gedrag. Ze bieden hoop op tegenwicht richting het licht.
Niet tegenover elkaar raken
Hoop dat we één blijven en niet tegenover elkaar raken. Wie we zijn en waar we vandaan komen in dit leven is er nooit om medeleven te vernietigen. Dat is ongepaste loyaliteit aan existentiële parameters. Eén blijven en gepaste loyaliteit betekent elkaar ergens op het welbekende middenveld van Rumi ontmoeten. Zachter. Rustiger. Beschermd. Vol mogelijkheden.
Door: Dina Perla Portnaar
