Het Context Canvas is een raamwerk dat gebruikt kan worden om een organisatie te helpen om haar context te begrijpen. Dit Canvas in de vorm van een sjabloon kun je gebruiken om met jouw team de relevante trends in kaart te brengen en op basis daarvan verschillende perspectieven te delen. Daarbij onderscheidt het Context Canvas zeven categorieën: demografische trends, regels en voorschriften, economie en omgeving, concurrentie, technologietrends, klantbehoeften en onzekerheden.
Achtergrond van het Context Canvas
David Sibbet van The Grove Consultants International heeft het Context Canvas ontwikkeld, met als doel om de context waarin een organisatie opereert beter te begrijpen. Het Canvas wordt gebruikt om op een overzichtelijke manier trends in kaart te brengen. De drivers van het Canvas zijn geëvolueerd uit de bestaande DESTEP-factoren. Het Context Canvas bestaat uit de drivers demografische trends, regels en voorschriften, economie en omgeving, concurrentie, technologietrends, klantbehoeften en onzekerheden.
Uiteindelijk worden net als met behulp van de DESTEP-factoren kansen en bedreigingen geïnventariseerd. Evenals de DESTEP-analyse kan het Context Canvas worden gebruikt bij de SWOT-analyse, het StrategieCanvas, een innovatiestrategie, een scenarioplanning en bij trendwatching. Het geeft als output inzichten in kansen en bedreigingen (waar ook trends onderdeel van kunnen zijn).
Uitleg van het Context Canvas
De drivers van het Context Canvas zijn de volgende:
Demografische trends
Zoek naar relevante data over demografie, het opleidingsniveau en de arbeidsmarkt. En kijk naar de ontwikkelingen die hier plaatsvinden. Wat gebeurt er op het gebied van onderwijs en werk, en welke verschuivingen vinden er plaats? Zijn er verschuivingen in leeftijden en gender? Of kijk naar de ontwikkelingen vanuit verschillende generaties. Denk aan babyboomers
en/of mensen die de pensioengerechtigde leeftijd ingaan. De vraag is: hoe komen de demografische trends in jouw context naar voren?
Regels en voorschriften
Organisaties hebben te allen tijde te maken met regels en voorschriften. Kijk welke (nieuwe) regels en voorschriften relevant (kunnen) worden? Denk hierbij aan consumentenwetten, veiligheidswetten, (lokale) bouwvoorschriften et cetera. Bekijk dit altijd vanuit de eigen context en de markt waarin je organisatie actief is. De vraag is: hoe komen de (nieuwe) regels en voorschriften in jouw context naar voren?
Economie en omgeving
De economische ontwikkelingen zijn voor organisaties belangrijke factoren om te (blijven) peilen. Ze geven een indicatie hoe een economie ervoor staat en of er groei wordt verwacht. Welke contextuele markttrends zijn in de economie waar te nemen die van invloed kunnen zijn op een organisatie? Of kijk naar consumentenbestedingen of investeringen vanuit de overheid. Of denk aan de ontwikkelingen van (schaarse) grondstoffen of hoe de gas- en elektriciteitsprijzen zich ontwikkelen. De vraag is: hoe komen de
(nieuwe) economische en omgevingstrends in jouw context naar voren?
Concurrentie
Kijk naar het speelveld waarin je organisatie opereert en welke concurrenten daarin actief zijn. Hoe ziet de concurrentie eruit in jouw markt en welke strategie voeren zij? Of met welke producten en/of diensten vervullen zij de klantbehoeften van klantdoelgroepen die jij ook bedient? Kijk ook of er nieuwe toetreders zijn, of er vervangende producten zijn. De vraag is: hoe
komen (nieuwe) concurrenten in jouw context naar voren?
Technologietrends
Voor elke organisatie is het belangrijk om na te gaan welke technologietrends kansen of bedreigingen kunnen opleveren. Momenteel bevinden we ons in de vierde industriële revolutie waar het gaat over de samenhang van de fysieke, digitale en biologische wereld. Denk aan de integratie van kunstmatige intelligentie (AI), robotica, het Internet of Things (IoT), 3D-printing en andere technologieën. De vraag is: hoe komen de technologietrends in jouw context naar voren?
Klantbehoeften
Voor organisaties draait het voornamelijk om klanten en om hun wensen en behoeften, onafhankelijk van in welke markt een organisatie actief is. Probeer je huidige en waar mogelijk ook de toekomstige klantbehoeften te begrijpen en/of te achterhalen. Welke klantbehoeften hebben klanten in jouw markt? En aan welke klantdoelstellingen kan worden bijgedragen? Denk aan comfort, aan kosten besparen, aan verduurzamen et cetera. Daarbij kijk je ook of je één klantgroep hebt met behoeften of verschillende klantgroepen met verschillende klantbehoeften (segmentatie van klantdoelgroepen). De vraag is: hoe komen de (nieuwe) klantbehoeften in jouw context naar voren?
Onzekerheden
Elke markt waarin organisaties acteren heeft te maken met onzekerheden. Denk bijvoorbeeld aan de coronapandemie, die grote impact heeft gehad op vele bedrijven en branches. Dit geeft al aan dat een organisatie nooit weet wat in de toekomst de markt zal beïnvloeden. Daarentegen wil je als organisatie daar waar mogelijk wel onzekerheden registreren die kunnen leiden tot grote veranderingen of verschuivingen in een markt.
Context Canvas in de praktijk: een voorbeeld
Hieronder staat een voorbeeld van het Context Canvas met in elke sectie voorbeelden van drivers van een fictieve organisatie. Deze fictieve organisatie is Infratak. Infratak is een technische dienstverlener en is actief in de energiesector en met name in het klantsegment waterbedrijven. Hieronder staan de uitkomsten van de analyse vanuit Infratak. De output geeft Infratak de belangrijkste factoren op macroniveau.
Zelf aan de slag met het Context canvas
Het Context Canvas is een model dat zich leent voor een praktische aanpak. Het kan door één persoon worden uitgevoerd, maar de beste resultaten zijn te bereiken als er een team voor wordt samengesteld. Denk hierbij aan een team met inbreng vanuit verschillende kennis- en/of vakgebieden. Hieronder staan de stappen om de analyse voor het Context Canvas te maken.
- Stel een team samen met verschillende teamleden met ieder een eigen kennisgebied.
- Deel het team op in kleinere subteams met ieder een eigen sectie van het Canvas.
- Geef elk subteam circa een half uur tot een uur om met elkaar te discussiëren over wat er allemaal speelt in de sectie(s).
- Gebruik sticky notes om de drivers te noteren bij een sectie.
- Bepaal per subteam de belangrijkste drivers en deel dit met het team.
- Licht per subgroep de drivers van de sectie toe.
- Discussieer met de andere subteams over wat belangrijk is en welke drivers wellicht nog meer naar voren komen.
Nadat alle secties gevuld zijn, selecteer je met het gehele team de belangrijkste drivers die de toekomst van jouw organisatie specifiek beïnvloeden.
Bron: Handboek Managementmodellen
Door: Patrick Kooij
