Draagvlak is een term die voortkomt uit de veranderkundige kant van de kloof tussen plan en realisatie. Je wilt draagvlak en steun voor wat jij gaat doen. Aan de andere kant van de kloof, die van de lokale werkpraktijken, is draagvlak geen issue. Daar gaat het om uitvoerbaarheid van de verandering en de consequenties ervan. Als je draagvlak zoekt of creëert, hoop je dat het lokaal leidt tot acceptatie.
Geschatte leestijd: 2 minuten
Draagvlak creëren is een begrip dat stamt uit de politiek. Als je draagvlak creëert, zoek je naar ondersteuning voor jouw verandering. Je doet dat door te onderzoeken wie jouw verandering willen steunen, omdat zij er belang bij hebben. Je verbindt dus mensen aan jouw verandering. Bij het zoeken naar draagvlak gaat het om wat anders. Je zoekt niet zozeer steun voor je eigen veranderideeën, maar je gaat op zoek naar de verandervariant die het meest recht doet aan de belangen van de belangrijkste partijen of coalities. Bij draagvlak zoeken, zoek je naar de best realiseerbare variant voor velen. Bij draagvlak creëren zoek je de belangrijkste partijen die helpen jouw veranderidee mogelijk te maken.
Het zichtbaar zoeken naar draagvlak brengt mensen in een onderhandelingspositie: jij hebt mijn steun
nodig, wat krijg ik daarvoor terug?
Acceptatie kan op meer manieren ontstaan dan door actief te werken aan draagvlak. Het kan ook ontstaan omdat de urgentie duidelijk is of omdat lokaal het belang van de verandering duidelijk is. Zoeken naar of creëren van draagvlak is daarom niet altijd nodig. Sterker nog, soms is het onhandig, want actief draagvlak creëren of zoeken wordt wel altijd onderdeel van het betekenissenspel of van bedoelingengedoe. Met draagvlakactiviteiten beweeg je je in het politiek-sociale deel van betekenisproductie rond verandering.
Draagvlak wordt daarmee altijd meer dan alleen maar draagvlak voor jou en je verandering. Het wordt de organisatiezoektocht naar wat te vinden van de verandering. Het zichtbaar zoeken naar draagvlak brengt mensen in een onderhandelingspositie: jij hebt mijn steun nodig, wat krijg ik daarvoor terug? Als er al acceptatie is, of als de verandering zo urgent is dat acceptatie geen criterium is, ga je niet met draagvlakinterventies aan de slag.
Bron: Onderweg
Door: Leike van Oss, Jaap van ’t Hek