Mediation wordt doorgaans ingezet als een van de partijen een conflict ervaart. Daarmee wordt wellicht de suggestie gewekt dat mediation alleen inzetbaar is bij een arbeidsconflict. Anders gezegd, de aanwezigheid van een conflict zou een voorwaarde zijn voor de inzet van mediation.
Naar onze mening is een dergelijke benadering te beperkt. Arbeidsmediation kan een goede methode zijn als de arbeidsverhouding onder spanning is komen te staan, waardoor de communicatie niet langer productief is. Het komt dikwijls voor dat de verhoudingen stroef zijn geworden en partijen niet meer goed in staat zijn om dit zelf nog met elkaar op te lossen, zonder dat sprake hoeft te zijn van een ernstige escalatie of een conflict.
Communicatie herstellen
Mediation als methodiek van gespreksbegeleiding kan dan behulpzaam zijn om de communicatie te herstellen, zodat deelnemers aan een gezamenlijke oplossing kunnen werken. Vaak wordt er onnodig lang gewacht met de inzet van mediation, tot er daadwerkelijk een groot conflict is en afscheid nemen nog de enige optie lijkt te zijn. Mediation kan zeer nuttig zijn als gesprekken tussen werkgever en werknemer moeizaam lopen dan wel zijn vastgelopen. Dan vormt de manier waarop werkgever en werknemer met elkaar communiceren mogelijk het grootste knelpunt en is het zaak daar eerst aan te werken. Mediation kan op dat moment worden ingezet om de situatie tijdig bij te sturen. Verharding van standpunten of verdergaande escalatie van de situatie kan dan wellicht worden voorkomen.
Mediation kan ook worden benut om afspraken te maken die ontslag kunnen voorkomen, zoals afspraken over het verbetertraject of herplaatsing, al dan niet met arbeidsvoorwaardelijke aanpassingen. Wanneer partijen op die manier samen een oplossing bereiken, is de kans groot dat die oplossing in de praktijk ook blijft werken.
Ga het conflict niet uit de weg
Mensen gaan een conflict graag uit de weg. Deze uitweg is echter een schijnoplossing. In geval van een conflict is het inzetten van mediation in een vroeg stadium vaak effectief en leidt in veel gevallen tot een resultaat waar beide partijen achter kunnen staan.
Beluister de podcast: Conflictvaardig op het werk
Bron: Conflictvaardig op het werk
Door: Jan Plevier, Frank Emmelot