Veranderen is helemaal niet zo moeilijk

In bijna elk boek en artikel wordt verzucht dat veranderen zo moeilijk is. En dat de meeste verandertrajecten mislukken. Niet waar: veruit de meeste veranderingen lukken.

We weten het allemaal, toch? Organisatieverandering is moeilijk. En natuurlijk kost het moeite om te veranderen. Probleem met deze attitude, op alle organisatieniveaus sterk aanwezig, is dat mensen ‘moeilijk’ gelijkstellen aan ‘mislukking’ – en op die manier graven we ons eigen graf. Feit is, zegt organisatiepsycholoog Nick Tasler, dat het slagingspercentage van veranderingsinitiatieven veel en veel hoger is dan wordt beweerd.

Falen is normaal, succes is geluk

Onze bias richting mislukking is ingebouwd in onze hersenbedrading. Uit onderzoek blijkt dat we mislukking een waarschijnlijkere uitkomst vinden dan succes. Daardoor behandelen we succesvolle resultaten vaak als stom geluk, en slechte resultaten als onweerlegbaar bewijs dat veranderen moeilijk is. In één studie kregen mensen de statistieken voorgelegd van een topatleet die een seizoen slechter had gepresteerd dan normaal en van een middelmatige atleet die had gepiekt. De meeste respondenten concludeerden dat de loopbaan van de topper in een onomkeerbare neerwaartse spiraal terecht was gekomen, en dat de topprestaties van de middelmater gewoon een tijdelijk gelukje waren. Onze negatieve bias zet een destructieve selffulfilling prophecy in gang. Iedereen denkt van tevoren al dat het heel moeilijk wordt en waarschijnlijk mislukt – dus als er dan een (onvermijdelijke!) tegenslag is, treedt er meteen een zie-je-welstemming in. We set ourselves up to fail.

De 70%-mythe

Die bias wordt versterkt door de mythe dat 70% (‘of meer’) van de veranderinitiatieven mislukt. Daar is echter geen enkel empirisch bewijs voor. De 70%-mislukking-mythe stoelt op het boek Reengineering the corporation, waarin Hammer en Champy roepen dat volgens een ‘niet-wetenschappelijke schatting’ 50 tot 70% mislukt. Later werd dat door anderen gemakshalve vereenvoudigd tot 70%. En het ging een eigen leven leiden. Inderdaad, er zijn geen eenduidige harde cijfers. Maar zet er eens een studie van McKinsey uit 2009 tegenover. De goede cijferinterpreteerder concludeert daaruit dat een derde van de initiatieven een totaal succes was, een derde meer gelukt dan mislukt, en slechts 10% totaal of grotendeels mislukt. Ja, veranderen is moeilijk, zoals een marathon moeilijk is. Maar de meeste renners komen aan – en de meeste veranderinitiatieven slagen. Geen smoezen meer dus: gewoon doen, en het gaat hoogstwaarschijnlijk gewoon lukken. Verandermanagement, aanpassing, is de regel van het menselijk bestaan, níet de uitzondering. Bron: Harvard Business Review Door: Ed Kerkman – redacteur Management Executive