Als je waarden hebt, ben je waardevol. Als je geen waarden hebt, ben je waardeloos. En ondanks deze waarheid als een koe, gaat het bij veel organisaties over financiële waarde en niet over overkoepelende waarden. ‘Wat levert het op?’ is de vraag die vaak als eerste wordt gesteld. En ‘Veiligheid, klantvriendelijkheid of duurzaamheid’ zijn dan geen gewenste antwoorden. Het gaat immers om geld.
Toch zijn de meest succesvolle bedrijven zo succesvol omdat ze ooit begonnen zijn met werken vanuit waarden. Daardoor werden ze waardevol. En daardoor bracht de klant financiële waarde terug. Organisaties en trends die nu helemaal hip zijn, zetten ook in op waarden. Tesla met duurzaamheid gekoppeld aan gemak. Of Semco Style waarbij er zelfstandigheid, verantwoordelijkheid en plezier aan medewerkers wordt teruggegeven.
De pretparken van Disney hebben natuurlijk plezier als waarde, maar de belangrijkste is veiligheid. Personeel moet hoffelijk zijn en klantvriendelijk, maar moeten bovenal zorgen voor een veilig dagje uit voor de gasten in het park. Om die veiligheid te waarborgen, mogen klantvriendelijkheid en hoffelijkheid overboord worden gezet.
In dat licht bezien hebben veel organisaties ook een waarde bovenin de piramide staan. Want hoffelijkheid en klantvriendelijkheid kunnen zomaar over boord worden gezet om geld te verdienen. De belangrijkste waarde die je dan als bedrijf vertegenwoordigt, is inhaligheid. En dan is het de vraag of je dat echt wilt?
Wat is echt belangrijk?
Want welke waarden zijn nu echt belangrijk in jouw organisatie? Met welk verhaal is jouw oprichter ooit beginnen? Of met welk verhaal ben jij zelf ooit begonnen? Wat was de waarde van waaruit je je bedrijf begon? En als je die waarde inzichtelijk hebt, op welke waarden zou je jouw medewerkers dan moeten trainen?
Bij Defensie zijn ze daar sterk in. De waarden van Defensie staan in de missie: Werken aan vrede en veiligheid. Maar militairen doen dat onder levensbedreigende omstandigheden. In de selectieprocedure is er dus al veel aandacht voor waarden als moed, eerlijkheid en trouw. Want doordat het personeel daaraan voldoet, kan er gewerkt worden aan vrede en veiligheid.
Waarden in een piramide
Bij Disney worden de medewerkers geselecteerd en getraind op hoffelijkheid en klantgerichtheid, maar bovenal op het waarborgen van de veiligheid. Want dat is de belangrijkste waarde. Zo’n zelfde waardenpiramide kun jij ook introduceren bij je afdeling of organisatie. Om vervolgens zelf als eerste die waarde tot in het extreme na te streven, zodat je personeel volgt. Want op die manier ben je als organisatie echt waardevol. Besteed dus veel tijd aan het opschrijven, prioriteren en doorleven van de waarden die écht belangrijk zijn.
Door: Eduard van Brakel