Over versneld organiseren, transitie en leren werken in netwerken.
We leven in een spannende tijd, een tussentijd, een tijd van transitie. Op alle mogelijke plaatsen in de maatschappij ontstaan nieuwe en uitdagende initiatieven en denkbeelden, over de inrichting van een maatschappij en een economie van de toekomst, de circulaire economie. Organiseren is al lang niet meer een opgave van organisaties, maar wordt ook een collectieve opgave van oude en nieuwe partijen in netwerken. De snelheid waarmee dat op ons afkomt en vorm krijgt neemt exponentieel toe. De notie en behoefte aan kwaliteit daarbinnen is eigenlijk springlevend, maar wel vanuit een ander perspectief. We maken ons zorgen en willen de kwaliteit van voedsel, van scholing, van ouderenzorg, van energie, en van … met elkaar benoemen, organiseren en borgen.Nieuw paradigma
Maar hoe we dat moeten doen is een lastige opgave. Het denken binnen de kwaliteitskunde is daar eigenlijk niet voor toegerust. Dat komt uit een andere ‘school’, een andere manier van denken, een ander paradigma. In het nieuwe organiseren is het realiseren van kwaliteit namelijk niet langer het realiseren van een product – of een combinatie van product en dienst. Steeds meer gaat het om een brede inter‐organisationele uitdaging.Drie hypotheses
Die overgang naar de internetmaatschappij brengt grote veranderingen met zich mee. Die veranderingen in samenhang met elkaar zichtbaar maken, gebeurt in deze working paper van Jan Jonker (zie foto) aan de hand van drie hypotheses: de Acceleratie Hypothese of Exponentiële ‘Shift’, de Haai‐Hypothese of ‘Big Bang Market’ en de Divergentie Hypothese of ‘Martec’s Law’. Het effect van de ontwikkelingen die onder deze drie hypotheses schuil gaan, is dat verbeteren van het bestaande binnen de eigen organisatie onvoldoende is. In plaats daarvan is sprake van transformatie en transitie – ingrijpende veranderingen die de bestaande businesspropositie ter discussie kunnen stellen. Organiseren door organisaties, maakt gedeeltelijk en soms abrupt plaats voor organiseren tussen organisaties. Dit heeft tot gevolg dat buiten de conventionele structuren en tussen organisaties uiteindelijk de nieuwe uitdaging komt te liggen om kwaliteit te borgen.Toekomstbestendige kwaliteit
De betekenis van toekomstbestendige kwaliteit is gebaseerd op samenwerkingskunde tussen organisaties en partijen in bedrijven, ketens en netwerken. Het zal echter niet meevallen deze te realiseren. Het vraagt om afscheid nemen van heel veel conventioneel industrieel denken, terwijl dat wat daarvoor in de plaats komt, nog in de kinderschoenen staat. Wat we daarmee moeten en kunnen, ontdekken we eigenlijk werkendeweg en krijgt vorm terwijl het op ons afkomt. De metafoor is dat we de rivier afvaren op weg naar een stroomversnelling, terwijl de boot wel te water is gelaten, maar deels nog gebouwd moet worden. Veel bestaande organisaties zijn niet of steeds minder toegerust om met deze cruciale veranderingen om te gaan. Ze zijn immers helemaal niet ontwikkeld, laat staan worden bestuurd met het oog op verandering, maar met het oog op functionele stabiliteit. Dat er dan meer dan eens een ‘clash’ ontstaat, is niet verwonderlijk. De overlevingsvraag is dan: hoe moet toekomstig kwaliteitsdenken en kwaliteitszorg er in het licht van deze ingrijpende ontwikkelingen uitzien? Dit artikel is een verkorte versie van het Working Paper van Jan Jonker. Het volledige Working Paper kunt u hier downloaden (gratis). Door: Jan Jonker Jan Jonker is hoogleraar Duurzaam Ondernemen aan de Nijmegen School of Management van de Radboud Universiteit Nijmegen.- Wil je meer weten over de nieuwe circulaire economie? Kom dan naar de Collegereeks Circulaire Economie. Check de website voor meer info >>>
- Wil je meer horen van Jan Jonker? Kom dan naar de Collegereeks Kwaliteit in digitale transitie >>>
