Fuck geluk, ga gewoon aan het werk!

Ok boomers hier! Nou, eigenlijk niet, want wij zijn beiden vroege millennials, en zouden dus volop bezig moeten zijn met dingen als leuk, werkgeluk, zelfontplooiing op het werk, purpose en het wegbezemen van belemmeringen die de employee experience in de weg zitten. Maar dat zijn we niet. We zijn namelijk gewoon aan het werk. En om gelijk maar even een misverstand uit de weg te werken: werk is niet altijd leuk.

Werk is soms saai. Werk is soms zwaar stressvol. Werk betekent soms keihard bezig zijn en lange dagen maken. Werk betekent soms oeverloos puzzelen en ploeteren om iets voor elkaar te krijgen. Werk betekent soms ruzie met de baas, werk betekent soms gezeik met collega’s, werk betekent soms in de file staan, werk betekent soms wachten op overvolle treinen die toch niet rijden, werk betekent soms boterhammen achter het bureau, werk betekent soms dat je te hard werkt voor te weinig salaris, werk betekent soms dat dingen oneerlijk zijn, werk betekent soms buiten in de kou en de regen fysiek zware dingen doen, en werk betekent soms dat je in je routine van de ene mislukking naar het andere kleine succesje gaat, en dat er dan bijna niemand staat te applaudisseren. Vooral de manager niet. Welkom in het echte leven.

Werk zonder orgastische gevoelens

Al mag je dit natuurlijk nooit zo stellen volgens de opkomende geluksindustrie, met de gelukscursussen en de geluksacademies, waar ook jij als je geluk hebt (en veel geld) een diploma kunt halen. Want geluk is maakbaar, nietwaar? Werk moet leuk zijn, je moet positieve emoties voelen tijdens je werk en vooral plezier hebben. Werk moet je energie geven! Klinkt allemaal heel leuk, maar wat nu als het bij veel mensen niet zo werkt? Doen zij iets niet goed? Als je het nou ‘ok’ hebt op je werk, in plaats van fantastisch, heb je dan gefaald? Wat nou als mensen geploeterd hebben om een vak te leren, en dat vak uitoefenen, maar daar geen orgastische gevoelens bij hebben? Moeten zij dan maar verstoten worden uit onze gelukkige maatschappij? Wat nou als er mensen zijn die onaardige collega’s, of een waardeloze baas hebben, en zich daardoor naar hun werk slepen, moeten ze zich schamen omdat ze hun inkomen niet op het spel zetten door te vertrekken? Het klinkt allemaal zo simpel: we starten even een pilot, gooien er wat fancy modellen tegenaan en tadaa! We rollen werkgeluk uit in de organisatie en al snel kunnen we het structureel inbedden in de bedrijfsvoering. Oh ja, laten we de mooie verbasterde termen uit andere ‘methodes’ niet vergeten: medewerkersreis, employee experience, flow. Nu kunnen we ons echt meten aan organisaties als Coolblue, echt wel. Nu kunnen we onszelf complimenten geven op LinkedIn: de geluksmakelaar heeft het hem weer geflikt. Natuurlijk voelt een mens, want klinkt beter dan medewerker, zich prettiger als het werk enigszins aansluit op zijn/haar eigen talent. En natuurlijk is dat voor de organisatie beter. Maar om nu weer over de rug van die mensen het woord ‘geluk’ van stal te halen gaat ons te ver. Je mag blijkbaar alleen zijn wie je bent, als je (werk)gelukkig bent!

Op employee journey naar het UWV

En als je niet werkgelukkig bent, moet je op zoek naar ander werk, waar je wel werkgelukkig bent. Want als je dat niet bent, dan nemen we werkgelukkig toch gewoon afscheid van elkaar, omdat er met al de werkgeluk wel gewoon winst gemaakt moet worden. Purpose is leuk, maar we moeten er niet aan failliet gaan natuurlijk. Streven naar geluk mag geen obsessie worden, zei onze koning al in zijn kersttoespraak. En hij heeft gelijk. Want binnen nu en een paar jaar gaat het economisch weer minder. Er zijn deskundigen die weer een keiharde recessie voorstellen, die nog zwaarder is dan de vorige, omdat onze economieën nog niet hersteld zijn van de vorige recessie. En het coronavirus gaat misschien ook wel zijn steentje bijdragen aan economische neergang op de korte termijn. Hoe zou het dan gaan, tijdens zo’n recessie? Hoeveel medewerkers gaan dan op een geweldige employee journey richting UWV? Hoeveel organisaties gaan dan gelukkig ten onder? Hoe gaat het dan met de mentale weerbaarheid van onze gediplomeerd gelukkigen? Of is het zoals we laatst hoorden van een meewerkend voorman bij een grote organisatie: ‘Weet je wat werkgeluk is? Je geen zorgen hoeven maken over je hypotheek, een gevulde ijskast en het betalen van de kinderopvang.’ En als het dan ook nog leuk is, hoor je ons niet klagen. Maar kunnen we nu alsjeblieft gewoon aan het werk? Door: Sander Denk en Eduard van Brakel Sander Denk is voormalig landmachtofficier. Nu is hij zelfstandig trainer, interim veranderadviseur, coach en eigenaar van Thinkable Training | Consulting en verzorgt hij trainingen op het gebied van Agile, Scrum en Lean. Eduard van Brakel is eindredacteur van Management Impact, hij schreef samen met managementwetenschapper Bas Kodden het boek Leidinggeven is omgekeerd opvoeden.