In de meeste gevallen vertelt een medewerker direct bij de ziekmelding wat de oorzaak is van het verzuim. Sommige medewerkers zijn zelfs zo openhartig dat ze delen welke kleur er in de wc belandt of hoeveel hechtingen er precies nodig zijn voor de snee in de hand. Echter zijn er ook situaties waarin een medewerker helemaal niets kwijt wil over de oorzaak van het verzuim. Dit leidt vaak tot grote frustratie bij de leidinggevende. Wat nu?
Geschatte leestijd: 4 minuten
Onmacht en wantrouwen
Wanneer een medewerker de oorzaak niet wil delen, merken we vaak een gevoel van wantrouwen en onbegrip bij de leidinggevende. Dit gevoel van onmacht en het kwijtraken van de regie in een verzuimdossier, zorgen er meer dan eens voor dat een leidinggevende geïrriteerd onze adviseurs Arbeid & Gezondheid opbelt en zich afvraagt wat hij aan moet met het verzuimtraject. Want als ze niet meer over klachten en beperkingen kunnen praten, weten ze vaak niet meer waar ze het dan wél over kunnen hebben met de verzuimende medewerker. Maar, heel zwart-wit bekeken, hóeft de medewerker de oorzaak van verzuim niet te delen met de leidinggevende.
Wat mag je wel vragen?
Dat je niet over klachten en beperkingen kunt praten, betekent niet dat er geen gesprek over het verzuim kan zijn. Maar wat mag je als werkgever dan wel vragen? Ik zet het voor je op een rij:
- Het telefoonnummer en (verpleeg)adres waar de zieke medewerker te bereiken is;
- De vermoedelijke duur van het verzuim;
- De lopende afspraken en werkzaamheden van de werknemer;
- Of de medewerker onder het vangnet van de Ziektewet valt. Let op: hij of zij hoeft niet te melden om welke categorie het gaat;
- Of het verzuim verband houdt met een arbeidsongeval;
- Of er sprake is van een verkeersongeval waarbij de schade verhaald kan worden op de veroorzaker.
Toch nemen zelfs de antwoorden op bovenstaande vragen het gevoel van onmacht en gebrek aan regie bij een manager of leidinggevende vaak niet weg. Sterker nog, het wantrouwen richting de medewerker groeit in veel gevallen alleen maar. En zo kom je in een uitzichtloze situatie terecht.
Wederzijds vertrouwen
Ik adviseer daarom steevast wanneer een medewerker de reden van verzuim niet wil vertellen, dat het een goed moment is voor de leidinggevende om eens in de spiegel te kijken. Waarom wil de medewerker de reden niet delen? De basis voor een medewerker om iets wel of niet te vertellen aan zijn of haar leidinggevende is het wel of niet hebben van vertrouwen in elkaar. Een gebrek aan vertrouwen kan resulteren in het feit dat de medewerker de verzuimreden niet meldt, omdat hij of zij vervolgens het gevoel krijgt dat dit niet geaccepteerd wordt door de leidinggevende of de organisatie.
Van medisch naar menselijk
Om deze reden zouden we minder bezig moeten zijn met de medische kant van het verzuim. Natuurlijk hangt het verloop van een re-integratie gedeeltelijk af van de medische beperkingen van de medewerker. Maar iemands houding en gedrag speelt ook een cruciale rol. Ga maar eens na: een gemotiveerde medewerker die zijn werk leuk vindt, zal zo snel mogelijk weer aan het werk willen. Terwijl een medewerker met dezelfde beperkingen die zijn werk eigenlijk niet zo leuk vindt, en bijvoorbeeld ook nog midden in een verhuizing zit, er veel langer over kan doen om weer op te komen dagen.
Hoe je dit goed aanpakt? Schakel arboprofessionals in om de (medische) beperkingen goed in kaart te brengen en om advies te geven over hoe een eventuele opbouw eruit kan zien. Dit geeft de adviseur Arbeid & Gezondheid én jou als leidinggevende de ruimte om naar een andere – misschien nog wel belangrijkere – kant van de re-integratie te kijken, namelijk de houding en het gedrag van de medewerkers.
Anders denken
Het wel of niet weten van de oorzaak van het verzuim zou eigenlijk niet belangrijk moeten zijn voor jou als leidinggevende. Je kunt de medische problemen namelijk sowieso niet oplossen. Dus als een medewerker niet over de medische kant wilt praten, heb het dan vooral eens over de houding en het gedrag. Dit vergt een andere manier van denken, maar biedt uiteindelijk meer mogelijkheden waar zowel de leidinggevende als de medewerker wél iets mee kunnen. Vlieg het verzuimgesprek daarom eens op een andere manier aan. Ik ben er zeker van dat het je veel nieuwe inzichten zal verschaffen.
Door: Simone Kolkman, Adviseur Arbeid & Gezondheid bij De Arbodienst
