Wie beheert de lief-en-leedpot op het werk? Wie organiseert het personeelsfeest? Grote kans dat dat een vrouw is. De meeste vrouwen weten inmiddels wel dat je beter niet steeds spontaan moet aanbieden voor iedereen koffie te halen en te notuleren bij vergaderingen. Ook niet als er een vals compliment aan te pas komt: ‘Jij bent daar zo goed in!’ Voor je het weet ben je het duizenddingendoekje van de afdeling: jij doet allerlei klusjes, ook de klussen waar niemand zich voor opwerpt.
Omdat je ze best leuk vindt, omdat je denkt dat het geen kwaad kan of omdat je bang bent dat ze je niet meer aardig vinden als je nee zegt. Dat je geen teamspeler bent. Niet sociaal. Niet vrouwelijk genoeg dus.
Maar ook andere taken dan koffie halen en het personeelsfeest organiseren kun je beter strategisch weigeren als je echt zichtbaar wilt zijn. Deze taken maken je wel zichtbaar, maar niet met resultaten die bijdragen aan je carrièrekansen. Tenzij je partyplanner wilt worden natuurlijk.
Niet-promotiewaardige taken
De auteurs van het boek De Nee Club hebben voor dit soort taken een naam bedacht: NPT’s, niet-promotiewaardige taken. Ze zijn de tegenhanger van PT’s: promotiewaardige taken. NPT’s zijn nuttige en noodzakelijke taken die bijdragen aan het succes van een team of een organisatie, maar niet aan jouw carrière. Ze tellen niet als een succes dat bijdraagt aan jouw beoordeling. De PT’s daarentegen zijn de harde valuta van je organisatie; het zijn de taken die wel meetellen in je beoordeling. Een belangrijke les van de nee-club: leer de valuta van je organisatie kennen.
Vrouwen bieden zich vaker vrijwillig aan om NPT’s op zich te nemen, maar ze worden ook vaker gevraagd om dat te doen. Ook door andere vrouwen. De reden voor zowel het aanbieden als het vragen is dezelfde: het ligt in de lijn der verwachting dat vrouwen deze taken op zich nemen. En omdat ze het toch wel doen, worden ze er goed in. Of ze doen het omdat ze er toch al goed in zijn. De beloning: complimenten, schouderklopjes en wie weet een bos bloemen, maar … geen promotie, geen vaste aanstelling en geen prestigieus project!
Balans
Als de balans in je werkweek doorslaat naar niet-promotiewaardige taken, dan moet je niet raar opkijken als je links en rechts wordt ingehaald door collega’s – meestal mannen – die veel meer gefocust zijn op promotiewaardige taken. Wat ook vaak gebeurt, is dat vrouwen steeds meer uren gaan werken om naast de NPT’s ook nog de promotiewaardige taken te doen. Ze houden zoveel ballen in de lucht, dat het ten koste gaat van henzelf. En dan lopen ze ook nog het risico dat ze uiteindelijk in hun beoordeling te horen krijgen dat ze niet gefocust zijn en dat hun resultaten te wensen overlaten …
Laat jou dat niet (meer) overkomen! Als je het duizenddingendoekje blijft, is de kans dat je promotie maakt heel klein. Niet alleen omdat je niet of nauwelijks toekomt aan de promotiewaardige taken, maar ook omdat het heel handig voor je collega’s en leidinggevenden is dat jij de taken en klusjes oppakt die niemand wil. Waarom zouden ze je kwijt willen?
Wees kritisch
Moet je deze niet-promotiewaardige taken dan maar helemaal niet meer oppakken? Dat is ook weer niet nodig. Maar wees kritisch. Ze zijn vooral nuttig als je bij stap 1 aan het leren bent of in stap 2 je bondgenootschappen smeedt. Als een taak bijdraagt aan toekomstige waardering, dan is het een nuttige investering. Je kunt een taak ook op je nemen omdat je het gewoon erg leuk vindt. Omdat je er energie van krijgt of het ziet als een welkome afwisseling in je takenpakket. Ook niets mis mee. En natuurlijk zijn er in elke organisatie taken die niemand echt leuk vindt. Dat is gewoon corvee. Zolang deze taken netjes verdeeld zijn over iedereen die ervoor in aanmerking komt, kom jij er ook een keer voor aan de beurt.
Maar blijf kritisch. Werk je bijvoorbeeld bij een commerciële organisatie, dan is het van belang dat je aan genoeg declarabele uren komt. En voor alle organisaties geldt dat je je moet afvragen of je bij de juiste mensen in beeld bent. Verdwijn je niet te veel achter de schermen? Worden de taken die je oppakt meegenomen in je beoordeling? Als je deze vragen met ‘ja’ kunt beantwoorden, stel dan voorwaarden voor het oppakken van de taak. Extra uren of ondersteuning bijvoorbeeld. En, zeker niet onbelangrijk: goed is goed genoeg. Je kunt streven naar een tien, terwijl een zeven vaak al prima is.
Beluister de podcast: Authentiek leiderschap voor vrouwen
Bron: Authentiek leiderschap voor vrouwen
Door: Jolanda Holwerda, Liesbeth Tettero
