Dienend-leiderschap is geen verzameling technieken of richtlijnen om prestaties te bevorderen of mensen het meer naar hun zin te maken op het werk. Dienend-leiderschap is iets wat je doet omdat je weet dat het goed is: het is een manier van zijn. In dit boek kom je bewijzen tegen dat dienend-leiderschap zorgt voor meer welbevinden en betere prestaties.
Dienend-leiderschap is mensen willen helpen
De reden om met dienend-leiderschap aan de slag te gaan is echter dat je graag mensen wilt helpen in hun ontwikkeling. Als die intentie er niet is, spreek je niet van dienend-leiderschap. Zoals Greenleaf, de eerste persoon die de term dienend-leiderschap gebruikte, het zegt:
‘Het begint met het natuurlijke gevoel dat men in de eerste plaats wil dienen. Daarna maakt men bewust de keuze om te trachten te leiden. Het verschil met andere vormen van leiderschap zit in de zorg die een dienaar ten eerste besteedt aan het tegemoetkomen aan de voornaamste prioriteiten van anderen. Die persoon is wezenlijk anders dan diegene die eerst leider is, wellicht vanwege de behoefte om de honger naar macht te stillen of om materiële bezittingen te verkrijgen. (…) In de eerste plaats leider zijn en in de eerste plaats dienaar zijn, zijn twee extremen. Daartussen zijn allerlei gradaties en mixen die onderdeel uitmaken van de oneindige variaties van de menselijke natuur. (…) Het verschil manifesteert zich in de zorg die iemand die in de eerste plaats dienaar is, besteedt aan het tegemoetkomen aan de voornaamste prioriteiten van anderen. De beste test, die moeilijk is te onderzoeken, is: groeien diegenen die gediend worden als mens? Worden zij, terwijl zij gediend worden, gezonder, wijzer, vrijer, autonomer en meer in staat om zelf dienend te leiden? En wat is het effect op de minst bevoorrechte mensen in de maatschappij? Hebben zij hier baat bij, of zullen zij in ieder geval niet nog meer achtergesteld worden?’
Greenleaf
Tussen dienen en leiden staat een streepje. Hiermee wordt aangegeven dat beide aspecten gelijkwaardig zijn. De Engelse term servant-leader(ship) (van servant ‘dienaar’ en leader ‘leider’), geeft deze gelijkwaardigheid beter weer dan de Nederlandse term dienendleider(schap).
Misvattingen
Over dienend-leiderschap bestaan veel misvattingen.
Dienend-leiders zouden niet doelgericht zijn, zichzelf wegcijferen en weinig daadkracht tonen. Zulke misvattingen komen vaak voort uit de nadruk die mensen leggen op het dienen, waardoor het leiden ‘vergeten’ wordt. Het is daarom belangrijk om je te realiseren dat de aspecten dienen en leiden van dienend-leiderschap gelijkwaardig zijn: ze wegen allebei even zwaar. De term en de misvattingen die eraan kleven, zorgen ervoor dat mensen dienend-leiderschap wegwuiven nog voor ze weten wat het daadwerkelijk is. Doordat mensen een verkeerd beeld hebben van dienend-leiderschap, krijgt het geen kans. Dat is zonde, want zoals je in dit boek kunt lezen, is het een wetenschappelijk bewezen effectieve vorm van leiderschap.
Bron: Echte leiders dienen
Door: Inge Nuijten