Een goede kijk op de toekomst wordt gezien als een van de belangrijkste kwaliteiten van een leider. Over de manier waarop dit visionaire vermogen het beste kan worden ontwikkeld is echter nog weinig bekend.
Dit is opmerkelijk want een inspirerende visie kan bepalend zijn voor het succes van een bedrijf. Het geeft een strategische voorsprong op concurrenten in de markt. Volgens Rob-Jan de Jong valt dit vermogen wel te leren. Hij geeft in zijn boek Anticipeer nieuwe inzichten en aanwijzingen voor de ontwikkeling van deze cruciale vaardigheid. De auteur kan putten uit zijn uitgebreide ervaring als organisatie adviseur/coach bij toonaangevende bedrijven. Tevens is hij docent/associate bij Business schools zoals Wharton Business School, Thunderbird School of Global management en de Nyenrode Business Universiteit.
Het boek Anticipeer bestaat uit vier delen. Het begint met het ontwikkelen van verbeeldingskracht. Zonder idee ontstaat er ook geen visie. Albert Einstein heeft eens opgemerkt dat verbeeldingskracht belangrijker is dan kennis.[1] Dit deel geeft handvatten om inspirerend ideeën te genereren. Het staat vol met wetenswaardigheden uit de neuropsychologie en inzichten over de ontwikkeling van creativiteit. Het tweede gedeelte van het boek gaat over het verder ontwikkelen van een visie. Twee vaardigheden zijn hier belangrijk. Ten eerste het vroeg anticiperen op belangrijke ontwikkelingen (seeing things early) en ten tweede het zien van de onderlinge verbanden (connecting the dots). Dit deel bevat tal van nuttige inzichten en tips om meer grip te krijgen op de toekomst. Interessante technieken worden behandeld zoals ‘future facts’, ‘future priming’. In deze methodieken worden aannames en ideeën over de toekomst getoetst aan feitelijke informatie. Via het ontwikkelen van ‘multiple scenarios’ kan het visionaire vermogen nog verder worden versterkt. De persoonlijke dimensies van visionair leiderschap komen uitvoerig in het derde gedeelte van het boek aan de orde. Dit deel behandelt moderne inzichten over leiderschap bij succesvolle bedrijven. Natuurlijk is het helder communiceren van de visie belangrijk voor de implementatie van plannen en eventuele aanpassingen aan de strategie. Het vierde deel geeft veel aanknopingspunten. De bijlage ‘strategic questionnaire’ is een handig hulpmiddel om er voor te zorgen dat alle informatie goed wordt verwerkt.