Managers moeten zowel aan de ‘zachte’ kanten van organiseren aandacht geven als aan de traditionele ‘harde’ aspecten om tot optimale resultaten te komen. Gebrek aan vertrouwen is namelijk onontbeerlijk in organisaties. Dat stelt Pauline Voortman in haar proefschrift ‘Vertrouwen werkt. Over werken aan vertrouwen in organisaties’.
Pauline Voortman ontwierp een instrument waarmee leiders in organisaties doelbewust vertrouwen kunnen creëren. Vertrouwen begint bij vertrouwenwekkend leiderschap. Voorbeeldgedrag van leiders is daarbij essentieel, aldus de promovendus. Het gaat niet alleen om intenties, ook om effectief gedrag.
In drie stappen naar voorbeeldgedrag
Voortman concludeert voor het handelingsperspectief dat leiders duidelijkheid moeten scheppen: het onderkennen vanuit welke waarden je handelt en je missie, visie en doelen definieert is stap één, het inrichten van duidelijke werkprocessen en een heldere verdeling van verantwoordelijkheden is de volgende stap.
Stap drie is het geven van oprechte aandacht: het beschikken over de vaardigheid helder te communiceren en lastige gesprekken te kunnen voeren om steun en ruimte te creëren voor medewerkers. Dan ervaren medewerkers vertrouwen en gaan zij kennis delen, komt hun creativiteit tot bloei en neemt de kwaliteit en kwantiteit van hun werk toe. In de praktijk wordt echter vaak van medewerkers verlangt creatief te zijn en kennis te delen, zonder dat de leidinggevenden de voorwaarden voor vertrouwen hiervoor scheppen.
Toepassing
Voortman bracht voor haar onderzoek studies uit verschillende disciplines samen in een raamwerk en deed praktijkonderzoek rond de toepassing van haar model onder managers van een aantal overheidsdiensten en een commercieel bedrijf.
Het model wordt op de werkvloer herkend en biedt een handelingsperspectief voor leiders, bestuurders en professionals in organisaties die willen werken aan vertrouwen. Het model helpt leiders de voorwaarden voor een lerende organisatie te creëren, zodat hun mensen vakmanschap ontwikkelen, kwaliteit leveren en goede resultaten boeken. Vertrouwen is beïnvloedbaar en zorgt voor resultaten en een goed gevoel.
Door: Pauline Voortman
Pauline Voortman is bedrijfskundige en werkzaam als trainer en adviseur. OOk schreef ze het boek Vertrouwen als kompas.