Bezuinigingen, reorganisatie, inhoudelijke vernieuwing en een toenemend veiligheidsrisico: de Dienst Justitiële Inrichtingen staat de komende jaren voor een groot aantal uitdagingen. Dit vraagt veel van de organisatie en de talenten en het gedrag van de medewerkers. Om de veranderingen het hoofd te kunnen bieden is in 2010 een nieuwe visie op leiderschap ontwikkeld.
Allereerst moet er in het kader van het masterplan Capaciteit voor tientallen miljoenen euro’s bezuinigd worden in het Gevangeniswezen en moest er een aantal penitentiaire inrichtingen (PI’s) gesloten worden. Daarnaast is er de interne reorganisatie waarbij een managementlaag is weggesneden. Vestigingsdirecteuren vallen nu rechtstreeks onder het hoofdkantoor.
En of dat niet genoeg is houdt de organisatie zich ook nog intensief bezig met inhoudelijke vernieuwing: de Modernisering Gevangeniswezen (MGW). Het doel van dit majeure veranderingsproces is een veiliger samenleving en het voorkomen van recidive (het opnieuw plegen van strafbare feiten).*
Meer met minder
In tijden van veranderingen is leiderschap een van de belangrijkste succesfactoren. Daartoe heeft DJI een nieuwe visie op leiderschap ontwikkeld. Hoe heeft DJI de ontwikkeling van het leiderschap in het Gevangeniswezen aangepakt in een periode van én bezuinigen én de roep om een meer effectieve reïntegratie?
Henk Doeleman (programma-adviseur en adjunct directeur TNO Management Consultants): “Hiervoor is in samenwerking met het DiTO projectteam een groot aantal leiderschapsinterventies ontwikkeld die nodig waren voor de Modernisering van het Gevangeniswezen. Het doel: leidinggevenden nieuwe stijl die kunnen verbinden, inspireren en motiveren.”
Gedragskenmerken
Om meer vanuit dit doel te werken heeft DJI hiervoor een aantal gedragskenmerken vastgesteld: schakelen, verbinding maken en veranderen door zelf te veranderen.
- Schakelen – ‘Leiders geven richting en ruimte, vragen om resultaat en delen (leer)ervaringen.’
- Verbinding maken – ‘Organisaties groeien door verbindingen tussen haar medewerkers en de omgeving. Groepen groeien door verbinding tussen groepsleden. Individuen groeien door verbinding met zichzelf.’
- Veranderen door zelf te veranderen – ‘Het gaat niet alleen om baanbrekend denken maar om ook om baanbrekend doen.’
Kortom, een ingrijpend proces van leren en veranderen op weg naar leiderschap dat vraagt om omgevingsgericht, resultaatgericht en mensgericht handelen.