‘Samenwerking is niet nieuw. Iedereen heeft relaties, alleen we gebruiken die relaties niet altijd op een betekenisvolle manier.’ Toch wordt samenwerken volgens Edwin Kaats, partner en oprichter van het adviesbureau Common Eye, steeds belangrijker. Ook in de zorg.
Samenwerken is core business
‘Samenwerken is niet meer iets “wat we erbij doen”; het is core business geworden.’ Wat is een goede samenwerking? Kaats: ‘Wij hebben een samenhangende manier van kijken ontwikkeld die houvast biedt bij het aangaan en het onderhouden van samenwerkingsverbanden. Het gaat om vijf invalshoeken: werken aan een gedeelde ambitie, recht doen aan belangen, ontwikkelen van een constructieve dialoog, professioneel organiseren van de samenwerking en vormgeven van een betekenisgevend proces.’
Kaats: ‘Samenwerken gaat niet vanzelf. Er gaat veel tijd verloren omdat we niet bekend zijn met de vaardigheden die nodig zijn om te kunnen samenwerken. Die vaardigheden staan soms haaks op wat we geleerd hebben te doen. We worden opgeleid om controle te houden, maar bij samenwerking kies je ervoor om afhankelijk te zijn van een andere partij.’
Samenwerking uit vrije wil het beste
Samenwerking verloopt in het algemeen het beste als partijen elkaar uit vrije wil hebben opgezocht. In de zorg, en dan met name in de langdurige zorg, is samenwerking op het ogenblik een must. Voor 1 januari 2015 moeten gemeenten en zorgorganisaties contracten hebben getekend met betrekking tot de te leveren zorg. Die druk werkt niet bevorderend voor een geslaagde samenwerking, aldus Kaats.
‘Gemeenten contracteren zorginstellingen op grond van eisen die zij stellen. Dat is geen samenwerking, dat is een vorm van inkopen.’ Is er met samenwerking niet meer te bereiken, vraagt Kaats zich af. ‘Volgend jaar, als er meer tijd is, zou er ruimte moeten zijn om écht samen te werken. Kwaliteitsfunctionarissen van gemeenten en zorginstellingen zouden hier een belangrijke bijdrage kunnen leveren.’
Interview: Mariët Ebbinge.
Leestip: Leren samenwerken tussen organisaties (Managementboek van het Jaar 2013).