Een levenscyclusanalyse (LCA) heeft als doel om alle milieueffecten van de productie en consumptie van producten in kaart te brengen.
Wat is de levenscyclusanalyse (LCA)?
De levenscyclusanalyse is een methode om informatie over de afweging van alle duurzaamheidsthema’s en over alle levensfases te analyseren. Deze analyse genereert, structureert en helpt een productieproces te verbeteren om de impact op de omgeving te verkleinen. Het is daarbij een analyse-instrument gericht op ketenbeheer en preventiegericht milieubeleid. LCA biedt zo de mogelijkheid om diverse soorten milieu-informatie in een kader te plaatsen en samen te vatten. Door deze analyse uit te voeren kan de organisatie zich beter richten op een minimalisatie van de kosten van het verbeteren van duurzaamheid. Tevens kan het naar buiten brengen van de informatie uit de analyse zorgen voor een goede naam van het bedrijf.
Deze analyse is ontstaan in de jaren zeventig van de vorige eeuw om energiebalansen, afval en emissie te inventariseren. Verschillende organisaties ontwikkelden een standaardisering van de LCA-methodiek.
Levenscyclusanalyse en ISO 14040
Er is een ISO-standaard om een LCA op de juiste manier toe te passen (ISO 14040). In deze ISO-norm is de definitie van de levenscyclusanalyse: ‘een methodiek om op een systematische manier de milieueffecten van een product of dienst te evalueren volgens een ‘van wieg tot graf’ benadering. Hierbij worden alle levenstadia van een product in ogenschouw genomen en worden de milieueffecten bekeken die optreden in de keten van winning van grondstoffen, via productie en gebruik tot en met het afvalstadium.’ (Bron: NEN).
Analyse van de keten
De LCA heeft niet direct betrekking op het product zelf. Het is een analyse van de levensduur van een product of dienst, van ontwerp tot afvalstof: de gehele keten. Het bevat een analyse van alle grondstoffen en alle emissies samen, geeft de milieueffecten over een langere tijdsduur weer en geeft een soort beoordeling om verschillende mogelijkheden om het milieu te verbeteren te vergelijken (Huppes & Heijungs, 1995).
Vijf fasen van de LCA
Een LCA bestaat uit vijf fasen:
- Het doel van de analyse wordt bepaald.
- Inventarisatie van alle milieu-ingrepen die samenhangen met het realiseren van het product of de dienst.
- Classificatie en karakterisering van deze milieu-ingrepen.
- Evaluatie.
- Verbeteranalyse van het product en bijbehorend productieproces.
Wanneer een LCA wordt uitgevoerd, al vóórdat het product ontwikkeld wordt, is het mogelijk om rekening te houden met de resultaten van het product en de implicaties daarvan. Zo kan beter worden vergeleken welk ontwerp en welke toepassing het meest effectief zullen zijn.
Een levenscyclusanalyse is niet alleen van belang bij de ontwikkeling van een product, maar ook tijdens de implementatie van het product. Bij de uitvoering is een voortdurende terugkoppeling en evaluatie van belang. Het proces kan dan tijdig worden bijgestuurd, zodat er een voortdurende optimalisatie plaatsvindt van de kwaliteit van het product en het milieu (Bras-Klapwijk, Heijungs & Van Mourik, 2003).
Bron: Inleiding in maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen
Auteurs: Jan Jonker, Frans Diepstraten en Jos Kieboom
