Individueel brainstormen is volgens onderzoek dus effectiever, maar in een groep brainstormen zorgt op een andere manier voor energie en inspiratie. Dat kun je prima combineren en afwisselen. Een mooie en eenvoudige manier hiervoor is 1-2-4-all. Het basisidee is dat je mensen eerst individueel laat nadenken over een vraag of probleem en hen vervolgens eerst in tweetallen en dan in viertallen de ideeën laat uitwisselen en aanvullen voordat ze die in de groep presenteren. Zo draagt iedereen actief bij, en filter je meteen de bijdragen voordat ze in de groep besproken worden.
Dit kun je in heel veel situaties toepassen! Gebruik je deze werkvorm om te brainstormen, volg dan onderstaande stappen:
- Laat mensen eerst individueel een stuk of tien ideeën opschrijven. Moedig hen aan niet te stoppen bij drie of vier ideeën, maar juist nog even door te gaan.
- Verdeel de groep in tweetallen, fysiek of via break-out rooms. Laat ze samen één lijst of overzicht van ideeën maken. Laat de vorm los, dit geeft ruimte aan de creativiteit van de deelnemers.
- Maak van de tweetallen groepjes van vier personen, ook nu weer fysiek of via break-out rooms. Vraag ze om elk idee op te lezen, zelfs al lijkt het op een al genoemd idee, zonder te discussiëren: het gaat er (nog) niet om welk idee goed is. Als alle opgeschreven ideeën zijn genoemd, nemen de deelnemers enkele minuten de tijd om nieuwe ideeën te bedenken. Laat de ideeën meteen op een gedeeld canvas zetten of elk groepje eerst een ‘Post-itschrijver’ benoemen die de ideeën bijhoudt.
- Maak de lijst met alle ideeën zichtbaar voor alle deelnemers, bijvoorbeeld via een gedeeld scherm of canvas. Elke groep presenteert nu de opbrengst van hun gesprek en vertelt welke discussies zijn gevoerd, waar ze om gelachen hebben, wat een helder inzicht was. Bedenk als facilitator vragen die passen bij het onderwerp.
- Extra opdracht: geef na stap 3 elke subgroep de opdracht om de beste ideeën te kiezen, bijvoorbeeld de drie meest vernieuwende, meest haalbare of meest energiegevende ideeën. Het gevraagde aantal kan groter zijn als daardoor ook de meer verrassende ideeën aan bod komen. Vermijd echter dat er zoveel ideeën besproken worden dat iedereen de concentratie verliest. Wees in ieder geval niet te streng: als een groepje een extra idee heeft, is dat prima. Denk daarna goed na over de criteria: welke ideeën moeten komen bovendrijven? Hoop je al op consensusvorming, dan wil je wellicht het beste idee. Of wil je liever vernieuwen, inspireren, snelle veranderingen, individuele voorkeuren of …?
- Rond de oefening af door op het digitaal canvas te laten stemmen. Of laat iedereen zijn favoriete ideeën aanvinken of een sticker geven, of doe het simpelweg via de chat of bij handopsteken (‘wie kiest idee A, wie stemt voor B?’). Het stemmen hangt ook af van het doel: als je brainstormt over hoe deelnemers gezonder kunnen leven, hoeft er geen gezamenlijke keuze gemaakt te worden.
Bron: Hybride bijeenkomsten
