Velen denken er met weemoed aan terug: werken in een organisatie die zich in de pioniersfase bevindt. De prettig dynamische fase waarin iedereen alles kan en alles doet. Korte lijntjes, niemand te beroert voor vervelende klusjes en je kan spontaan bij iemand binnen lopen. Iedereen kent elkaar en loyaliteit is vanzelfsprekend. We gaan lekker dus we gaan groeien.
En dan komen de eerste barstjes. Er komt een managementlaag bij en we gaan vaker vergaderen. Deuren zijn vaker dicht en alles moet worden vastgelegd. Niet iedereen wil meer vanzelfsprekend overwerken en impopulaire klusjes blijven liggen. De groeipijnen zijn begonnen. Niet leuk maar onvermijdelijk op de weg naar de organisatiefase. En dit is ook een fase waar de bandbreedte om de hoek komt kijken. Grofweg zijn er drie groepen te onderscheiden die niet hiërarchisch gebonden zijn, je kunt vertegenwoordigers van alle drie door de hele organisatie vinden.Bandbreedte
De eerste groep mensen heeft voldoende bandbreedte om te beseffen dat groeipijnen onvermijdelijk zijn bij een uitdijende organisatie en legt zich neer bij de negatieve gevolgen daarvan. De tweede groep heeft dat besef nog niet en heeft wat onbegrip en verlangen naar ‘vroeger’ maar heeft de potentie om de bandbreedte te verwijden. De derde groep is hier niet toe in staat en blijft stug hangen in ‘dat de organisatie vroeger veel leuker was’ en dat we er toen nog ‘allemaal voor gingen’. De eerste groep loopt het meeste risico wat betreft verwachtingen en roept daarmee ook het gevaar op om de kloof met groep 2 en 3 te vergroten. Ook in dit geval is het ronduit pijnlijk om de eigen verwachtingen aan te passen aan de bandbreedte van een ander. Maar ook hier is het van belang dat degene met de breedste bandbreedte beseft dat roepen dat ‘men maar moet wennen aan de volstrekt logische nieuwe situatie’ niet voldoende is. Durf te erkennen dat velen in de organisatie (nog) niet altijd de bandbreedte hebben om de nieuwe situatie te accepteren. Zaak dus om veel tijd te steken in uitleg en begrip om mensen uit de tweede groep mee te krijgen. Maar durf daarentegen ook te accepteren dat er ook een groep zal blijven bestaan waarbij de bandbreedte niet op te rekken valt.Nieuwe werkelijkheid
Bij deze groep is het zaak om duidelijk te maken dat de nieuwe situatie de nieuwe werkelijkheid is. Het is niet anders. Maar wees waakzaam want er zijn ook medewerkers die binnenkomen nadat de groeipijnen alweer achter de rug zijn. Die ervaren de ‘nieuwe’ organisatie als een gegeven, niks vreemds aan. Dit is alleen wel een groep die zeer vatbaar is voor sfeer en cultuur. Immers, zij zijn nieuw en mensen in een nieuwe situatie voelen zich over het algemeen onzeker en willen daardoor erg graag bij de groep horen. Zij zullen verbluffend snel de sfeer, ‘taal’ en cultuur eigen maken. Als die sfeer bepaald wordt door groep 3 dan snap je wel wat de gevolgen hiervan kunnen zijn. Laat het inwerken dan ook over aan mensen met een bandbreedte uit groep 1 en 2. Wordt vervolgd. Door: Harm Hilgevoord
Deze column is onderdeel van een tweewekelijkse reeks en gebaseerd op het boek ‘De Bandbreedte’ van Harm Hilgevoord. Dit boek is te bestellen op www.hilgevoord.nl/de bandbreedte/
