Het is de wolf die de spanning in het verhaal van Roodkapje brengt. Zonder conflict is een roman te saai om te lezen of een film te saai om naar te kijken. Als magic communicator wil je energie- en gedragsverandering bij je publiek; het benoemen van de Grote Boze Wolf kan ervoor zorgen dat jouw verhaal urgentie en scherpte krijgt. Laten we de wolf daarom verder onderzoeken: wat hij jou kan opleveren en hoe je hem toevoegt.
De vele gedaantes van de Grote Boze Wolf
De Grote Boze Wolf is niet altijd een wolf. Hij heeft vele gedaantes. De ene keer is het een gemene heks, de andere keer een mensetende reus. Ook in romans en films ziet die Grote Boze Wolf er iedere keer weer anders uit. De ene keer is het een jaloerse schoonmoeder, de andere keer een kannibalistische psychopaat. Om maar wat voorbeelden te noemen. Dit is de essentie van ieder boek en iedere film:
- Je hebt een personage, de hoofdpersoon.
- Dat personage wil graag iets. Dat brengt urgentie in het verhaal. Soms heeft het personage zelf nog niet zo door wat hij wil, maar de lezer of kijker wel: voorkennis.
- Er is een Grote Boze Wolf; iets of iemand zorgt ervoor dat het personage niet krijgt wat hij wil. De Wolf kan alles en iedereen zijn, ook een gedachte van het personage zelf. Hij zorgt voor diverse obstakels en conflicten.
- Aan het eind kom je meestal te weten of het personage zijn doel bereikt.
Doel van het conflict
Het doel van de Wolf en daarmee het conflict is tweeledig. In de eerste plaats zorgt het beest ervoor dat je je als publiek kunt identificeren met de hoofdpersoon. De hoofdpersoon wil iets heel graag, maar wordt daarin gedwarsboomd. Daardoor leef je mee met die persoon: ‘O, wat erg. Hij heeft het binnen handbereik, maar nou gaat het alweer mis. Ik gun het hem zo.’ In de tweede plaats zorgt het voor spanning: ‘Zal het lukken? Nee, toch niet. Of wacht. Wat gebeurt er nu?’
Bij professionele communicatie ben jij, jouw product of jouw bedrijf de hoofdpersoon. De kunst is dan om het publiek te laten meeleven met wat jij als hoofdpersoon wilt bereiken. Jij wilt dat je publiek jou ziet als held van het verhaal, die strijdt tegen de wolven in het bos. Maar dan zul je wel de Wolf moeten benoemen en dat levert weerstand op.
The evil empire
De Amerikaanse president Ronald Reagan hield in 1983 een speech waarin hij niet terugdeinsde voor De Grote Boze Wolf. Hij noemde de Sovjet-Unie: The Evil Empire. Je begrijpt, dat gaat tegen elke diplomatieke regel in. Het was niet respectvol naar de Sovjets toe en ook niet naar toenmalig president Andropov. Ik vermoed dat vele diplomaten hem geadviseerd hadden dit niet te zeggen.
Ze zullen hem vast goedbedoelde adviezen hebben gegeven:
- Is dat nou wel nodig om te zeggen?
- Pas op dat het niet escaleert.
- Dat is niet diplomatiek verantwoord.
- Ronald, dit is geen James Bond-film …
- Het kan een tegenreactie oproepen.
- We moeten Andropov te vriend houden.
Later heeft Reagan hierover gezegd:
The Soviet system over the years has purposely starved, murdered, and brutalized its own people. Millions were killed; it’s all right there in the history books. It put other citizens it disagreed with into psychiatric hospitals, sometimes drugging them into oblivion. Is the system that allowed this not evil? Then why shouldn’t we say so?
Ronald Reagan
Omdat het voor Reagan zo duidelijk was wie de vijand was, slaagde hij erin om de defensiebudgetten van de Verenigde Staten met 43% te verhogen.
Volgens sommige historici heeft hij daarmee een belangrijke bijdrage geleverd aan de ineenstorting van de Sovjet-Unie. Reagan slaagde er in het Amerikaanse volk mee te nemen in het verhaal: er was eens een land, dat diende als voorbeeld voor alle volkeren ter wereld. Dat land werd bedreigd door een vreselijke tirannie. Daarom kozen de Verenigde Staten ervoor zichzelf te verdedigen met alles wat ze in zich hadden. En daardoor stortte het Sovjet-rijk ineen. En ze leefden nog lang en gelukkig.
Voorzichtig taalgebruik
Voorzichtig taalgebruik is de norm. De meeste mensen willen vooral geen aanstoot geven. Dit zie je niet alleen terug bij diplomaten. Ook managers, CEO’s, bestuursleden, afdelingen communicatie en compliance van grote bedrijven houden van wolfloze communicatie. Je ziet dit in speeches, folders, filmpjes, verslagen, documenten, mails, brieven, agenda’s, in alle communicatie eigenlijk. Uit angst voor conflicten wordt geprobeerd spanning uit verhalen te krijgen. Elk risico wordt ingedamd, ieder woord is erop gericht om in te dekken. Noem vooral niet iets wat spannend is of je publiek boos kan maken. En dus verdwijnt alle magie uit je verhaal. Dat gevoel bekruipt je vaak als je de zoveelste politicus, woordvoerder of directeur op televisie ziet waarvan je denkt: ‘Je praat veel, maar je zegt eigenlijk niets.’ Een vleugje Wolf zorgt ervoor dat je de televisie meteen wat harder zou zetten om te volgen wat er gebeurt in plaats van door te zappen naar een andere zender. Een goed gekozen Wolf kan zorgen voor verandering en dus voor magische communicatie.
Bron: Magie in al je communicatie
Door: Bas Mouton
