‘Als professional moet je je in deze tijd heel goed bewust zijn van morele waarden, en dat er zoiets als ‘ethiek’ is. In de hectiek van alle dag op de werkvloer raakt dat wel eens uit beeld. Je komt dan niet alleen in een morele gevarenzone terecht, je mist ook kansen om dingen beter te doen’, zo betoogt professor Jeroen van den Hoven.
Ethiek moet een rol spelen in het dagelijkse doen en laten van een professional. Ethisch handelen hoort tot de definitie van wat het is om professional te zijn. Er is natuurlijk wetgeving die daarom vraagt, denk aan bijvoorbeeld de privacywetgeving. Maar er zijn nog zoveel andere waarden waar je rekening mee moet houden als professional,’ aldus professor Jeroen van den Hoven, hoogleraar Ethiek en Techniek aan de TU Delft. ‘Daar mag je best eens bij stilstaan’
Risico of kans
‘Als business controller moet je als reflective professional nadenken over dit soort zaken,’ vervolgt Van den Hoven. ‘Een morele fout is namelijk een risico. Morele fouten kunnen leiden tot flinke rellen in de media en tot onderzoeken door de overheid. ‘Maar, mensen die ethiek alleen maar hoog in het vaandel hebben, omdat ze niet negatief in de krant willen komen, of een boete willen ontlopen, hebben toch nog iets niet gesnapt’ betoogt de wetenschapper. Door zo’n houding mis je ook kansen om dingen beter te doen!’
Super soft
Maar hoe doe je dat? Hoe ga je op een goede manier met waarden en ethiek om? Van den Hoven: ‘Dat is geen eenvoudige zaak. Het is natuurlijk super soft. En er wordt door verschillende mensen heel verschillend over gedacht. Hoe ga je dat dan op een goede manier in je processen opnemen?’
Ethiek en privacy: Probeer het goede te doen
Privacy is een goede manier om uit te leggen hoe je met ethiek kunt omgaan. Iedereen werkt immers met privacy, daar zijn we bij de implementatie van de AVG weer flink met de neus op gedrukt.
Maar het is groter dan alleen ons land en uw organisatie. Van den Hoven: ‘ICT heeft nu ook een duidelijke geopolitieke dimensie’. Als je de media volgt zie je dat. Rusland heeft zogenaamde trollenfabrieken, die onjuiste en verwarrende berichten aanmaken en verspreiden. China gebruikt big data over burgers. Amerika regelt het liefst zo min mogelijk en laat alles aan de markt over. Maar Europa zegt: er zijn ethische regels en principes. Wij willen verantwoord innoveren met digitaal. De rest van de wereld ziet nu dat wij in Europa wel om die dingen geven. En daardoor hebben we ook een beetje invloed op de wereld. Ook multinationals die in de Verenigde Staten gevestigd zijn moeten immers rekening houden met Europese regels als ze hier zaken willen doen. Je probeert toch het goede, en elke burger gelijkelijk te behandelen en respect te hebben voor diens eigen keuzes, plannen en opvattingen. Ethiek met als centraal uitgangspunt de waardigheid van ieder mens is belangrijk.
Door: Anja Jalink
Bron: CMWeb