In 2023 verliepen slechts 9.000 van de 106.000 ontslagen op initiatief van werkgevers via het UWV. Nog eens 1.000 ontslagen kwamen terecht bij de kantonrechter. Het merendeel van de werkgevers koos echter voor een vaststellingsovereenkomst (VSO) als ontslagmethode. Hoewel deze route snel en flexibel lijkt, komen er volgens arbeidsjurist Jan Pieter Smit van MijnOntslagjurist regelmatig fouten voor die nadelig uitpakken voor werknemers.
Een eenvoudige keuze voor werkgevers
Werkgevers kiezen steeds vaker voor een VSO vanwege het eenvoudige proces. Het vermijden van juridische procedures en het ontbreken van uitgebreide dossieropbouw bespaart tijd en kosten. Bovendien kunnen afspraken op maat worden gemaakt, zoals over ontslagvergoedingen en geheimhoudingsclausules.
“Voor werkgevers biedt de VSO veel voordelen,” legt Smit uit. “Maar wat goed is voor de werkgever, is niet altijd even gunstig voor de werknemer. Veel werknemers voelen zich onder druk gezet om te tekenen zonder de details goed te begrijpen.”
Mogelijke valkuilen voor werknemers
Een vaststellingsovereenkomst kan een goede oplossing zijn, maar het ontbreken van zorgvuldige afspraken kan voor werknemers nadelig uitpakken. Veelvoorkomende problemen zijn onder andere:
- WW-rechten: Een verkeerd geformuleerde overeenkomst kan ertoe leiden dat werknemers hun recht op een WW-uitkering verliezen.
- Concurrentiebedingen: Een concurrentiebeding kan de mogelijkheden beperken om snel een nieuwe baan te vinden.
- Transitievergoedingen: Het komt voor dat vergoedingen niet volledig zijn berekend, bijvoorbeeld doordat niet alle dienstjaren worden meegeteld.
- Onduidelijke afspraken: Afwezigheid van heldere afspraken over referenties of finale kwijting kan later tot conflicten leiden.
“Werknemers lopen hierdoor niet alleen financiële schade op, maar ook kansen op een soepele overgang naar een nieuwe baan,” zegt Smit.
Positief: veel werknemers vinden snel weer werk
Uit CBS-cijfers blijkt dat 69% van de werknemers binnen drie maanden na ontslag een nieuwe baan vindt. Dit is een bemoedigend gegeven, maar benadrukt tegelijkertijd het belang van een zorgvuldige regeling bij ontslag.
“Een VSO is meer dan een formaliteit,” stelt Smit. “Het bepaalt hoe je uit een lastige situatie komt en hoe je aan een nieuwe fase begint. Met een goed gecontroleerde overeenkomst voorkom je problemen en kun je met vertrouwen vooruit.”
Meer informatie om zelf beter te onderhandelen
Het groeiende gebruik van vaststellingsovereenkomsten biedt kansen, maar brengt ook risico’s met zich mee. Een goede voorbereiding en zorgvuldige controle kunnen werknemers helpen om financiële en juridische problemen te voorkomen.
Door: Rutger van der Griend – Mijnontslagjurist
Bronnen