Vandaag viel bij mij thuis het boek ‘Perspectieven op leiderschap’ op de deurmat. Jaap Boonstra schreef over de ‘Betekenisvolle leider’, Hans van der Loo over ‘De visionaire leider’, Rene ten Bosch over ‘De tegendraadse leider’, Annemieke Roobeek schreef over de ‘Horizontale netwerkleider en samen met Britta Gielen heb ik het hoofdstuk geschreven ‘De ondernemende leider – wees zelf ondernemend en help medewerkers ondernemend te zijn’.
In ons hoofdstuk geven we ondernemende mensen in de organisatie een steuntje in de rug met handzame suggesties. En we doen een appèl op hun leidinggevenden, zoals managers, bazen, voorlieden, projectleiders en teamleiders, die vanuit een formele positie verantwoordelijk zijn voor het functioneren van een groep mensen en voor een werkproces. Volgens ons kunnen ondernemende mensen niet zonder een ‘sponsor’, een leider die hen steun geeft. Daarom hebben we in dit artikel tips voor ondernemende mensen.
Zeven tips voor de ondernemende medewerkers
In de geest van de Amerikaanse ‘tien stappen voor geluk en succes’ (gebaseerd op Pinchot) geven we zeven tips die het leven van ondernemende mensen dragelijk maken. Nu horen we sommige ondernemende mensen al denken: Zeven tips, die gelden toch niet voor mij? Ik bepaal zelf wat passend is voor mij, voor mijn opgave en voor de context waarbinnen ik iets wil bereiken. Maar we willen ze toch meegeven ter inspiratie, wetend dat de lezer zelf prima kan beoordelen of ze relevant zijn:
- Pak alles aan om je doel te verwezenlijken, ondanks je taakomschrijving.
- Zoek mensen die je kunnen helpen en vraag hen om mee te doen.
- Volg je intuïtie als je mensen kiest en werk slechts met die mensen die er ook in geloven.
- Werk zo lang je kunt ondergronds; publiciteit zet het immuniteitsmechanisme van de organisatie in gang.
- Blijf trouw aan je doel, maar wees realistisch over de manier waarop je het kunt bereiken.
- Zorg voor een sponsor die je kan beschermen (door zijn positie of informele macht) voor de bestaande spelregels en machtsverhoudingen.
- Bedenk dat het gemakkelijker is om achteraf om vergeving te vragen dan vooraf om toestemming.
Zeven tips voor ondernemende managers
Echte ondernemende mensen nemen risico’s, en dat valt niet altijd goed. Veel leiders zijn immers gericht op het in stand houden van wat er is, op de zorg voor mensen en op het opstellen en bewaken van kaders. Maar soms moeten deze leiders even afstand nemen van de vele regels en procedures en gewoontes die niet gericht zijn op ondernemen.
In de geest van de al eerdergenoemde Amerikaanse ‘tien stappen voor geluk en succes’, sommen we hieronder zeven activiteiten op om het ondernemende mensen makkelijker te maken:
- Inspireren met een gedeeld doel is beter dan motiveren met beloningen. Niets schept een sterkere band binnen een team dan een gemeenschappelijke missie en de daarvan afgeleide concrete en samen opgestelde doelen.
- Wanneer iemand met een vernieuwend idee komt, vraag door, wees nieuwsgierig en stel je oordeel zo lang mogelijk uit. Door te snel suggesties te geven wordt het idee misschien beter maar u loopt het risico dat de motivatie heftig vermindert.
- Beschouw regels en procedures niet als heilig en vraag je regelmatig af waarom bepaalde regels eigenlijk bestaan.
- Geef aanmoedigingspremies voor nieuwe ideeën. Dan kan door tijd beschikbaar te stellen, door mensen te ontlasten van bepaalde taken of door kleine startsubsidies. Stel daar vervolgens niet te veel eisen aan om zo de creativiteit niet in te dammen.
- Wees je bewust van de cultuur van de eigen organisatie/afdeling. Verken met medewerkers welke regels, structureren, gedragingen en spelregels remmend en bevorderend werken om initiatieven te ontplooien.
- Het is goed om succesverhalen op meerdere manieren te (laten) vertellen. Succesverhalen verspreiden zich gemakkelijker dan methoden, technieken of richtlijnen.
- Probeer te leren van experimenten die niet het gehoopte succes opleveren.
Perspectieven op leiderschap, redactie Jaap Boonstra, Vakmedianet, 2018
Door: Rudy Kor
