Er is bijna geen boek dat vertelt hoe je leiderschap moet ontwikkelen. Daarom schreef leiderschapsexpert Joël Aerts daar maar een boek over. Want volgens Aerts kan iedereen leiderschap ontwikkelen. Een Q&A met deze dynamische auteur.
Q: Er worden jaarlijks tal van boeken geschreven over leiderschap en management, waarom nog een boek?
A: “Klopt helemaal. Als je ‘leadership’ intikt op Amazon.com krijg je meer dan 87.000 verschillende boektitels. De meeste van deze boeken beschrijven inspirerende leiders, definiëren wat leiderschap is of vertellen je hoe je effectief leiding geeft. Maar ze vertellen je meestal niet hoe je je leiderschap kunt ontwikkelen. Waar je moet beginnen, welke stappen je dan het beste kunt zetten en waar je op moet letten. En dat is waar mijn boek zich in onderscheidt. Ontwikkel je leiderschap richt zich op de of het ‘hoe’ van leiderschapsontwikkeling. Het boek geeft de leider gereedschappen in handen om zijn of haar eigen leiderschapsontwikkeling en die van anderen te versterken en te versnellen.”Q: Waarom fascineert leiderschap ons toch zo?
A: “Leiderschap heeft iets mystieks. Iets ongrijpbaars. En dan is er nog de ogenschijnlijke macht en status die komt met leiderschap. Niet zo raar dus dat het onderwerp veel mensen interesseert. Toch kijk ik er heel nuchter naar. Voor mij is leiderschap geen doel op zich. Het is slechts een middel. Een middel om van betekenis te zijn voor je team, je klanten en de wereld om je heen. Wanneer leiderschap zelf het doel wordt, krijg je verdraaide leiders en verwrongen organisaties.”Q: Waarom zou ik als professional of leidinggevende aan de slag gaan met mijn eigen leiderschapsontwikkeling?
A: “In de praktijk zie ik drie redenen waarom mensen werken aan hun leiderschapsontwikkeling. Ten eerste is het vaak die oprechte interesse en fascinatie voor leiderschap die we net bespraken. Mensen willen leiderschap beter begrijpen en het gaan beheersen voor/om alle goede en slechte redenen. Ten tweede willen ze graag een grotere en betekenisvolle bijdrage leveren op de plek waar we leven en werken. Het ontwikkelen van hun leiderschap helpt hen hierbij. Het is immers een middel. Tot slot ontwikkelen leiders zich vaak, omdat ze zich (deels) onbekwaam voelen. Dit kan het resultaat zijn van een moeilijke opdracht of een nieuwe positie. Vaak is het ook een direct resultaat van allerlei veranderingen die er plaatsvinden in de context waarin de leider leiding geeft. Kijk om je heen en je ziet een wereld die snel verandert en ook andere dingen vraagt van jou als leider. Zo worden organisaties steeds platter en slanker en volgers steeds meer bekwaam en betrokken.” “Ik zie ook een duidelijke trend naar de ‘democratisering van leiderschap’ waaraan termen als ‘ontmanagen’ en ‘zelfsturing’ nauw zijn verbonden. Deze termen gaan in eerste instantie niet over de afwezigheid van management of leiderschap, maar over de verdeling ervan. Van een select groepje mensen bovenin de organisatie die volgens formele structuren en posities leidinggeven, verspreidt leiderschap zich naar een brede groep mensen door de hele organisatie heen waarbij steeds meer mensen een leidinggevende rol hebben of middels informele netwerken leiderschap uitoefenen. Ik ben ervan overtuigd dat het vermogen van een organisatie om te overleven in deze tijd in grote mate afhangt van de collectieve leiderschapscapaciteit van de organisatie. Ofwel de optelsom van leiderschapscapaciteiten van de medewerkers. Dit betekent twee dingen. Ten eerste dat als je nu leidinggevende bent je rol flink op de schop gaat. En ten tweede dat als je nu niet leiding geeft het belangrijk is om je leiderschap te gaan ontwikkelen, want ook van jou zal in de toekomst meer en meer leiderschap worden verwacht.”Q: Wat is de kernboodschap van jouw boek?
A: “Iedereen kan zijn of haar leiderschap ontwikkelen. Maar het gaat niet vanzelf en niemand anders kan het voor je doen. Door zelf gericht aan de slag te gaan met het ontwikkelen van je leiderschap, op basis van de principes die inspirerende leiders gebruiken om zich te ontwikkelen, versterk je je eigen leiderschapsontwikkeling en vergroot je daarmee je succes. Ook kun je anderen beter ondersteunen in hun leiderschapsontwikkeling. Omdat geen leider en geen context hetzelfde is, reikt dit boek je niet de oplossing aan, maar juist de bouwstenen waarmee je zelf je eigen ontwikkeling kunt vormgeven. Ontwikkel je leiderschap helpt je bij het versnellen van je leiderschapsontwikkeling en die van je medewerkers. Het is als het ware een persoonlijke gids vol met inzichten, opdrachten en tips om jouw leiderschapsontwikkeling een boost te geven.”Q: Wat hoop je met dit boek te bereiken?
A: “Ik vind dat je geen boek moet schrijven als je er de wereld niet een klein beetje beter mee denkt te kunnen maken. Het doel van dit boek is dan ook om mensen te helpen met het versterken van hun leiderschap zodat ze succesvol kunnen zijn in de organisaties waar ze werken en betekenisvol kunnen zijn voor de mensen om hun heen. Daarnaast hoop ik dat dit boek mensen ook aanzet om anderen te helpen bij hun leiderschapsontwikkeling. Als je eenmaal weet hoe het bij jezelf werkt, kun je ook anderen beter ondersteunen. Juist in deze tijd, waarin leiderschap democratiseert, is dat van groot belang. Niet langer moeten leiderschapstalenten worden verstikt of verdragen, ze moeten juist worden versterkt! Ik geloof dat je als leider pas echt succesvol bent wanneer je andere leiders helpt zich te ontwikkelen, én waarna die weer hetzelfde doen voor anderen. Met dit boek hoop ik die beweging te versterken en waar nodig in gang te zetten.”
Joël Aerts (1980) is spreker, schrijver en adviseert over leiderschap en leiderschapsontwikkeling. Hij wordt geroemd om zijn energie, kennis en toegankelijkheid. Hij is auteur van Ontwikkel je leiderschap (2018) en samen met Ben Tiggelaar schreef hij de nummer 1 bestseller MBA in één dag – Het boek (2012).
Als ervaren organisatieadviseur koppelt de theorie aan de praktijk waarbij het resultaat altijd voorop staat. Scherpe analyses die inzicht geven, pragmatische oplossingen die het verschil maken en een duidelijke visie typeren hem. Joël studeerde cum laude af in International Business & Management en heeft meerdere internationale teams geleid voor een internationale non-profitorganisatie.
