Laten we beginnen met de vraag wat we bedoelen met gelukkig werken. We bedoelen niet dat je elke maandagmorgen al in je bed ligt te woelen totdat de wekker aangeeft dat je eindelijk eropuit mag om naar je werk te gaan, zoals een zenuwachtig kind vol verlangen uitkijkt naar de cadeautjes die het zal krijgen op zijn verjaardag. Dit boek zal er niet in slagen problemen op te lossen zoals moeite met opstaan na een leuk weekeinde, nare klusjes en strubbelingen met collega’s. Chagrijn en tegenslag moeten we soms voor lief nemen, omdat ons geluksniveau nu eenmaal van dag tot dag varieert en voor een deel afhankelijk is van toevallige omstandigheden zoals een economische crisis en de grillen van je baas en/of de markt.
Het boek Gelukkig werken wil je ideeën aanreiken waarmee je het elastiek een stuk kan oprekken, zodat de balans tussen positieve en negatieve belevenissen gunstiger wordt. Hoe dat afloopt, is niet alleen afhankelijk van de inhoud van het boek, maar ook van jouw persoonlijkheid. Als je een doorgewinterde pessimist bent, kun je dit boek gebruiken als het definitieve bewijs dat de woorden werk en geluk niets met elkaar te maken hebben. Werk is nu eenmaal een noodzaak, of beter gezegd een noodzakelijk kwaad. Een optimist daarentegen is misschien al tevreden als hij zich vermaakt bij het lezen van dit boek en er een enkele bruikbare gedachte uit haalt.
Kijk in de spiegel
Beide vormen van gebruik zijn volstrekt legitiem, maar het boek is ook een uitnodiging eens wat langer in de spiegel te kijken en je op je eigen positie in het werkend leven te bezinnen. Want wat voor cijfer zou jij jezelf bijvoorbeeld geven op een schaal van 1 tot 10 als je zou moeten aangeven hoe gelukkig je bent in je werk? En wat vind je van dat cijfer? Is dit het hoogst haalbare of zie je ruimte voor verbetering? En verandert je mening als je kijkt naar je eigen ontwikkelingen gedurende de laatste maanden? Waar heeft die stagnatie of verandering mee te maken en is er misschien een mogelijkheid zelf meer grip te krijgen op de ontwikkelingen? Daar gaat het boek over. Het streven is dat je je werk in het algemeen de moeite waard gaat vinden en je er prettig bij voelt. Als we het hebben over gelukkig werken, dan bedoelen we dat je tot een positief globaal oordeel komt over alle leuke en minder leuke aspecten van je werk, over een langere tijdsperiode.
In deze opvatting van gelukkig werken onderscheiden we drie hoofdbestanddelen. Hoeveel plezier ervaar je, in hoeverre ben je in staat je eigen kwaliteiten te benutten en ervaar je jouw werk als voldoende zinvol? De elementen van de drie-eenheid: het vergroten van plezier, de zinvolheid en het gebruik van je talenten bieden ieder voor zich een mogelijkheid geluk op het werk te vergroten. Het meest wezenlijke hier is dat deze drie wegen geen concurrenten van elkaar zijn, maar elkaar juist versterken. Deze drie-eenheid zou je als een olympisch motto kunnen weergeven: leuker, authentieker en zinvoller.
Leuker, authentieker, zinvoller
Besteed je voldoende aandacht aan dingen waarvan je geniet en doe je voldoende dingen waar je trots op kunt zijn? Aan de hand van de volgende stellingen kun je nagaan welke aspecten in je leven minder sterk zijn ontwikkeld. Als je in één categorie
minstens twee keer ‘oneens’ antwoordt, kun je overwegen dit aspect van je werk onder de loep te nemen en te kijken of je op dit vlak iets kan verbeteren.
Leuker
Ervaar jij plezier in je werk? Of wordt jouw dagelijks werk in meer of mindere mate beheerst door gevoelens van onzekerheid, irritatie of machteloosheid? Deze negatieve gevoelens kunnen een sterke invloed hebben op jouw geluksgevoel. In dit boek gaan we aan de slag met een aantal methodieken die jij direct kan inzetten om zelf meer invloed te krijgen op jouw negatieve gevoelens. Bewust of onbewust hebben we soms de neiging om te blijven hangen in negatieve gevoelens, mede omdat zij een functie kunnen hebben. Als we niet goed in ons vel zitten, kunnen we dat bijvoorbeeld gebruiken om moeilijke beslissingen uit te stellen of aandacht te krijgen. In Gelukkig werken bieden we oefeningen aan die je helpen je meer bewust te worden van dit soort mechanismes, zodat je meer ruimte hebt zelf te kiezen voor opties die het plezier in het werk vergroten.
Als we het hebben over gelukkig werken, dan bedoelen we dat je tot een positief globaal oordeel komt over alle leuke en minder leuke aspecten van je werk, over een langere tijdsperiode.
Authentieker
Plezierige ervaringen op het werk volstaan niet om te kunnen spreken van gelukkig werken. Geluk is meer dan leuk. Aan het einde van de dag wil je niet alleen het idee hebben dat je je hebt vermaakt, maar ook dat je voldaan bent omdat je hard hebt gewerkt aan de juiste dingen. Voldoening heeft veel te maken met de mogelijkheden die je hebt om je eigen kwaliteiten in te zetten. Ken je jouw kwaliteiten en talenten voldoende? Weet je welke kwaliteiten jou echt energie geven en welke kwaliteiten vooral leuk zijn voor anderen, maar jou misschien het gevoel geven dat je leeggezogen wordt wat betreft energie? Voor veel mensen begint de zoektocht naar meer voldoening met een ontdekkingstocht naar hun eigen kwaliteiten en talenten. In dit boek zullen we hier ook ruimschoots aandacht aan besteden. We gaan op zoek naar waar jouw passie zit en waar je energie van krijgt.
Heb je genoeg zicht op het onderwerp voldoening, dan komen we automatisch bij het volgende bestanddeel van geluk. Waar doe je het allemaal voor? Heb je het idee dat je door je werk bijdraagt aan iets wat belangrijk voor jou is of is dit onvoldoende aanwezig?
Zinvoller
Heb je het gevoel dat het ‘zin’ heeft wat je doet in je werk? Stel dat jij ineens van de aardbodem zou verdwijnen. Zou je gemist worden? Zou het verloop van de geschiedenis anders zijn zonder jouw aanwezigheid? Zouden mensen jou persoonlijk missen? Iedereen is uniek, iedereen is anders. Daarom kan jij een unieke bijdrage leveren aan de wereld. De vraag is te achterhalen welke bijdrage dit voor jou kan zijn. Deze vraag stel je jezelf niet als je aan het overleven bent en maar net je hoofd boven water kan houden. Dan volstaat het als je weer een volgende dag zonder nieuwe kleerscheuren kan doorkomen. Maar als we ons voldoende veilig voelen en lekker aan de slag zijn, dan komt vaak de volgende vraag bij ons op: Waar doe ik het allemaal voor? Vroeger gaf de kerk, familie of groep ons een antwoord. In onze individuele, ontkerkelijkte maatschappij moeten we zelf op zoek.
Zinvol wil vaak zeggen dat wat je doet betekenis heeft voor anderen. We voelen ons vaak beter als we in staat zijn onze eigen inspanningen op te vatten als een bijdrage aan een groter geheel dat ons eigenbelang overstijgt. Mensen floreren vaker als zij het gevoel hebben dat zij anderen of de wereld een zetje in de goede richting geven. In het boek Gelukkig werken zullen we daarom handreikingen bieden om het eigen werk op te vatten als een win-winsituatie voor jezelf en anderen. Het gaat om het zoeken naar een plek of activiteiten waarbij jij je prettig voelt, en die tegelijkertijd zinvol zijn voor anderen.
Bron: Gelukkig werken
Door: Onno Hamburger, Ad Bergsma