Meer vrouwen aan de top. Het is een van de speerpunten van deze tijd. De EU en verschillende lidstaten leggen bedrijven zelfs al ‘vrouwenquota’ op, of zijn dat van plan.
Over het onderwerp wordt tegenwoordig ook het ene na het andere onderzoek gepresenteerd.
Vrouwen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in de top van organisaties en in andere managementposities. In 2009 nam het aantal organisaties met alleen mannen in het bestuur zelfs toe. Het aantal bedrijven met vrouwelijke CEO’s en/of meerdere vrouwelijke bestuursleden is daarentegen aan het dalen. Een verklaring hiervoor ligt in de zogenaamde role congruity theorie die stelt dat er een discrepantie is tussen de vrouwelijke geslachtsrol en de rol van manager.
Verandering
Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen, de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Tilburg onderzochten de werknemersvoorkeuren voor mannelijke en vrouwelijke leiderschapskarakteristieken, en voor het hebben van een mannelijke dan wel een vrouwelijke manager. Ook zij komen tot de conclusie dat het blijft wringen, maar ze zien ook wel degelijk verandering.
Omdat de man/vrouw-samenstelling in organisaties de laatste jaren drastisch is veranderd, kan dit de manageriële stereotypen beïnvloed hebben, dachten de onderzoekers, die zich focusten op drie factoren: het geslacht van de werknemer, het geslacht van de huidige manager van de werknemer en de algehele man/vrouw verdeling van het management. De resultaten van het onderzoek werden gepubliceerd in het artikel Factors Relating to Managerial Stereotypes: The Role of Gender of the Employee and the Manager and Management Gender Ratio.
Stereotypering
Vanwege seksistische stereotypen worden aan vrouwen karakteristieken toegekend als warmte, bescheidenheid en gevoeligheid. Deze verwachtingen veroorzaken nadelen voor vrouwelijke managers, omdat zij niet in lijn liggen met de stereotype verwachtingen die mensen hebben van leiders. Leiders worden geacht sterk te zijn, resultaatgericht en bereid om risico’s te nemen. Het resultaat hiervan is dat vrouwen te maken krijgen met veel vooroordelen ten aanzien van hun managercompetenties.
De onderzoeksresultaten tonen aan dat alle drie de onderzochte factoren bijdragen aan een toegenomen voorkeur voor vrouwelijke leiderschapskarakteristieken, echter zonder de voorkeur voor mannelijk leiderschap te beïnvloeden. Dit suggereert dat het stereotype van een manager aan het verschuiven is in een vrouwelijke richting. Er is echter nog steeds een voorkeur voor mannelijke karakteristieken en mannelijke leiders.
Maar als een werknemer zelf vrouw is, of een vrouwelijke manager heeft, of als het percentage vrouwelijke managers binnen de organisatie hoger is dan gemiddeld, dan blijkt de voorkeur voor mannelijke managers aanzienlijk minder sterk te zijn. De onderzoekers stellen daarom dat vrouwelijke medewerkers, medewerkers met vrouwelijke managers en medewerkers van organisaties met een hoog percentage vrouwelijke managers, een sterker androgyn stereotype beeld van de ideale leider hebben.
Factors Relating to Managerial Stereotypes: The Role of Gender of the Employee and the Manager and Management Gender Ratio, Rijksuniversiteit Groningen, Maart 2011
