Volgens het CBS lag het verzuim onder medewerkers in het derde kwartaal van 2023 op 4,8 procent. Dat wil zeggen dat bijna één op de twintig te werken dagen werd verzuimd. Het mag duidelijk zijn dat de wereld onderhevig is aan verandering voor mens en arbeid. Des te belangrijker om je als organisatie weerbaar te maken voor welzijnsrisico’s en realistische verzuimdoelen te stellen. Wat ik in mijn werk als adviseur arbeid en gezondheid vaak zie gebeuren, is dat veel organisaties het terugdringen van verzuim zien als doel op zich. Dat heeft echter vaak niet het gewenste effect. Richt je liever op het aanbrengen van een structurele verandering in de organisatie, met een focus op preventie en amplitie. Wat ik daarmee bedoel, hoe je dit aanpakt én hoe het bijdraagt aan een lager verzuim, lees je in deze blog.
1: Inzicht in verzuim
Zonder inzicht in de huidige situatie is het lastig te bepalen waar je moet beginnen. Duik daarom in de verzuimstatistieken van je organisatie. Hoe hoog zijn de verzuimcijfers de afgelopen jaren geweest en wat is het gemiddelde binnen jouw sector? Zoom vervolgens in op het verzuim binnen de organisatie: is er sprake van veel kortdurend of juist langdurig verzuim? Zie je een bepaalde trend? Waar liggen de ontwikkelpunten van je organisatie? Het spreekt voor zich dat een dergelijke strategische benadering op het bestaande verzuim vraagt om tijd en effort. Maar vergeet ook niet voldoende te investeren in een goed doordacht einddoel. Zo voorkom je dat je focust op een kortetermijnoplossing die enkel als pleister op de wond fungeert, maar het onderliggende probleem vervolgens niet aanpakt.
2: Focus op preventie
Het verlagen van verzuim vraagt om tijd, energie en een bereidwillige houding van alle betrokkenen binnen de organisatie. Idealiter hanteer je hierbij een bottom-up principe. Op deze manier creëer je eigenaarschap en wordt preventie onderdeel van het DNA en daarmee de cultuur van je organisatie. Het is belangrijk dat er wordt gekeken naar de onderliggende problematiek binnen de organisatie. Grote kans dat dit verzuim in de hand werkt. Het is daarom verstandig om hier concrete acties aan te verbinden.
Is er bijvoorbeeld sprake van veel frequent verzuim binnen de organisatie? Maak dan gezamenlijk met deze medewerkers een plan om dit terug te dringen. Frequent verzuim is namelijk vaak een voorbode voor langdurig en complex verzuim. Het regelmatig in gesprek gaan met medewerkers helpt hierbij. Ook kan het zo zijn dat de onderliggende problematiek ligt bij het management. In dat geval is het verstandig om te investeren in goed leiderschap.
3: Maak de shift naar amplitie
De mentale druk van werk ligt tegenwoordig een stuk hoger dan de laatste jaren. Het is dan ook niet verrassend dat het TNO onlangs heeft vastgesteld dat in 2022 circa één op de vijf werkende Nederlanders last had van burn-outklachten. Je kunt je als organisatie weerbaar maken door amplitief te werk te gaan. Amplitie houdt in dat je het algeheel welbevinden van je medewerkers versterkt, waarbij je focust op het bevorderen van een positieve werksfeer. Het is geen vervanging van curatie en preventie, maar wel een aanvulling hierop. Amplitie is gericht op álle medewerkers, en niet slechts de reeds bestaande risicogroepen. Je kunt bijvoorbeeld beoordelingsgesprekken vervangen door ontwikkelgesprekken om de huidige inzetbaarheid te versterken. Kijk ook naar zaken als werkdruk en werkstress en wat je als organisatie kunt doen om dit te verminderen. Bij alles geldt dat het belangrijk is om te investeren in de relatie met medewerkers.
Hogere verzuimdrempel, lagere hersteldrempel
Wanneer je aan de slag gaat met bovenstaande tips, ga je merken dat de effecten op de verzuimduur én op de meldingsfrequentie in je organisatie gigantisch zijn. Zo meldt een medewerker die zich gehoord voelt binnen de organisatie zich minder snel af als hij of zij zich niet fit voelt of tegen problemen aanloopt. De bekende verzuimdrempel wordt hoger en de hersteldrempel lager. Met als resultaat minder én korter verzuim. Dus, met welke ontwikkelpunten ga jij dit jaar aan de slag om het potentieel van je organisatie optimaal in te zetten?
Door: Nathaly Dos Santos
Adviseur arbeid en gezondheid bij De Arbodienst
