Het lijkt wel of alles in elkaar begint te grijpen. In januari vond, alweer voor de twaalfde keer, het zogenoemde Wintercamp plaats. Formeel een initiatief van de DAQ (Dutch Academy for Quality), in de praktijk een project van Arend Oosterhoorn en mijzelf waarbij we steeds een duo uitnodigen de invulling voor hun rekening te nemen.
Dit jaar was het een trio bestaande uit Ton van Son, Cathy Snel en Arnold Roozendaal. Het  thema was ‘After midnight (was dat dan toch 1984?)’, ofwel wat is de betekenis van de technologische ontwikkelingen van vandaag voor onszelf en voor het vak kwaliteitskunde? Natuurlijk waren er ook nu weer ‘oude getrouwen’, maar ook een aantal ‘nieuwelingen’, die door de opzet al snel hun weg vonden in de groep.
Een paar dagen later was er de jaarlijkse Bilderbergconferentie zoals die door het VNO-NCW wordt georganiseerd. Ik mocht er voor de 21e keer bij zijn. Hier was het thema ‘Winnaars of Verliezers’. De aanwezigen: ondernemers, politici, bestuurders en de kopstukken van zowel werkgevers- als werknemersorganisaties. Ook hier ging het over hoe om te gaan met de technologische ontwikkelingen die op ons af komen.
Verontrustende boodschappen
Waren het bij het Wintercamp vooral de ontwikkelingen in de IT toegelicht door prof. Dr. Ben van Lier, directeur Strategie en Innovatie van Centric, op de Bilderberg was het prof. dr. ing. Dave Blank, Chief Scientific Ambassador en Universiteits hoogleraar van de Universiteit Twente. Hij vertelde ons wat er op het gebied van nanotechnologie allemaal al kan en op ons afkomt.
Beide boodschappen waren indringend, overweldigend, angstaanjagend en hoopvol. Kernboodschap was: tegenhouden kan niet, erop anticiperen en het ten goede aanwenden kan (nog) wel.
Beide boodschappen waren indringend, overweldigend, angstaanjagend en hoopvol. Kernboodschap was: tegenhouden kan niet, erop anticiperen en het ten goede aanwenden kan (nog) wel.
Gouda 750
Ondertussen presenteerden Niels Honkoop en ik het boekje ‘Gouda 750 jaar Stadsrechten’, wat 75 Gouwenaar en hun stad. In deze bundel hebben we 75 Gouwenaars gevraagd wat zij, met het oog op 2022 als Gouda 750 Stadsrechten viert, zouden willen met hun stad. Het is een heel leuke en lezenswaardige verzameling wensen en dromen geworden. Het meest aardige is wel dat er positief en optimistisch naar de toekomst wordt gekeken. Op een bijdrage van een puber na, waren er eigenlijk geen negatieve verhalen, ook al had men zo hun wensen om van Gouda een nog leukere stad te maken.
Wat ikzelf een beetje zorgelijk vind, is dat niemand het had over de mogelijke gevolgen van de technologische ontwikkelingen die op ons afkomen. Hooguit dat de informatietechnologie vast wel behulpzaam kan zijn bij het oplossen van wat praktische vragen, maar verder niet.
Emergentie
Hoe dan ook het sterkt mij door te gaan met DeGoudseSchool. Ik blijf van mening dat de organisatieprincipes zoals die in de 20e eeuw golden achterhaald zijn en dat de focus op empirie, denkmodellen en kritische beschouwingen onvoldoende is.
Het dient derhalve te worden aangevuld met wat wij noemen meer emergentie, een klimaat waarin creativiteit kan gedijen, eenvoudige oplossingen niet meer worden gewantrouwd en waarin complexiteit wordt aanvaard.
Misschien hadden Niels en ik er bij de Gouwenaars expliciet naar moeten vragen, maar we hebben ervoor gekozen hen zo vrij mogelijk te laten zijn. De deelnemers aan het Wintercamp en de deelnemers aan de Bilderbergconferentie zijn zich in ieder geval van de urgentie bewust.
Teun Hardjono
