SA-8000 is een internationale standaard gericht op social accountability (sociale verantwoordelijkheden). Deze standaard is door de Council on Economic Priority Accreditation Agency uit New York in 1997 ontwikkeld met als doel de ethische verantwoordelijkheid met betrekking tot goederen en diensten te garanderen. Nu heet deze organisatie Social Accountability International (SAI).
De SA-8000 is een vrijwillige standaard die door elke organisatie kan worden toegepast, onafhankelijk in welke sector de organisatie zich bevindt. De SA-8000 is opgedeeld in acht delen die allemaal verschillende sociale verantwoordelijkheden beschrijven waaraan de bedrijven die de SA-8000 toe willen passen, moeten voldoen. De standaard bevat normen over kinderarbeid, dwangarbeid en vrijwilligerswerk, gezondheid en veiligheid, vakbondsvrijheid en het recht tot collectief onderhandelen, discriminatie, tuchtpraktijken, arbeidsuren en vergoedingen. Deze normen zijn opgesteld aan de hand van principes van de Internationale Arbeidersorganisatie en delen uit de Universele verklaring van de Rechten van de Mens en ten slotte uit de conventie over kinderarbeid en de conventies tegen discriminatie van de Verenigde Naties.
Om deze normen voldoende toe te kunnen passen is het noodzakelijk om een sociaal managementsysteem op te zetten dat beschrijft hoe aan de normen wordt voldaan. Dit managementsysteem heeft de vorm van de Plan-Do-Check-Act-cirkel, ook wel de Deming-cirkel genoemd. Met de Deming-cirkel wordt de nadruk op continue verbetering gelegd (Sturm, Müller & Panapanaan, 2000; Social Accountability International, 2008).
Rapportering
De SA-8000-standaard is in vergelijking met AA-1000 er meer op gericht om controle te hebben over de productieketen (en beschrijft specifiekere normen over werkomstandigheden) en minder op participatie met belanghebbenden. Ook is de mate van rapportering minder specifiek beschreven dan in de AA-1000 (Göbbels & Jonker, 2001).
De toepassing van de standaard kan door een derde partij worden geaudit en gecertificeerd. Om gecertificeerd te worden en te blijven wordt de organisatie elk half jaar geaudit en om de drie jaar opnieuw gecertificeerd. De periode voordat de organisatie gecertificeerd is en de verkenningsfase worden ook wel SA-8000 Explorer genoemd en de periode van implementatie en certificatie SA-8000 Signatory (Van der Putten, Crijns & Oldenziel, 2003).
Er is onderzocht wat het effect is van het voldoen aan de SA-8000-standaard op de productiviteit van de organisatie. Hieruit blijkt dat de productiviteit toeneemt doordat de werknemers beter worden opgeleid en vaak een betere gezondheid hebben. Daardoor kan dit ook leiden tot meer winst (Rohitratana, 2002).
Door: Jan Jonker
Bron: Inleiding in maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen