De enorme tijdsdruk is het grootste risico voor de transformatie naar betere zorg, vindt Kees Bakker, bestuurder van het NJi.
Het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) heeft naar aanleiding van de Jeugdwet die op 1 januari 2015 in werking is getreden een speciale denktank in het leven geroepen, de Denktank Transformatie Jeugdstelsel. Het tijdschrift KiZ vroeg Kees Bakker, bestuurder van het NJi en initiator van de Denktank (zie foto), naar zijn mening over de op handen zijnde veranderingen in het jeugdstelsel.
Bakker over het risico van de herstructurering: ‘De enorme tijdsdruk is het grootste risico, waardoor overhaast beslissingen worden genomen die later mogelijk een struikelblok vormen voor de transformatie naar betere zorg. Een voorbeeld is een regio van 25 gemeenten die allemaal een overeenkomst moeten sluiten met
aanbieders voor jeugdzorg en jeugd GGZ. Of een bovenregionale gesloten jeugdvoorziening die werkt voor een gebied met 100 gemeenten. Je ziet nu dat gemeenten verschillend inkopen. Gemeenten in een regio zitten lang niet altijd op één lijn, er is (nog) geen gezamenlijk beleid. De ene gemeente wil 15 procent korting op de inkoop, maar de andere gemeente wil een bezuiniging van 30 procent, omdat men meent minder hulp nodig te hebben en geld nodig heeft voor bijvoorbeeld wijkteams. Voor bestuurders van instellingen geeft het omgaan met verschillende wensen van gemeenten enorm veel extra werk, met daarnaast de spanningen om de bezuinigingen het hoofd te bieden. De complexiteit is eigenlijk te groot en de tijdsdruk te hoog. Een ander voorbeeld zijn de reorganisaties in de uitvoering die veel gemeenten snel willen invoeren. Je ziet nu overal gemeenten experimenteren met de herinrichting (bijvoorbeeld de sociale wijkteams) en bekostiging, zonder alles goed te hebben kunnen doordenken. De zaak raakt zo snel uit balans. Bijvoorbeeld door het misverstand dat met meer ‘eigen kracht’, meer informele zorg en meer ‘ontzorgen’ en ‘demedicaliseren’ door middel van generalisten in een wijkteam, we goeddeels van de specialistische hulp zouden afkunnen. Dat houdt een ontkenning in van de aard en ernst van complexe problematiek waar veel jeugdigen en gezinnen mee kampen. Dat geeft enorme risico’s op overhaaste beslissingen, die niet leiden tot een kwaliteitsslag. Het gevaar is dat de transformatie te veel op ideologische grondslagen en te weinig met kennis en kunde wordt doorgezet.
Het hele artikel in KiZ kunt u lezen door het hieronder gratis te downloaden.