Over de kwaliteit van het Nederlandse onderwijs heeft vrijwel iedereen een mening. En die is niet altijd positief. Maar er zijn goede initiatieven, zoals bij de Fontys Hogeschool.
‘De leraren zijn onvoldoende geschoold en de leerlingen gaan voor een zesjescultuur.’ Dat is vaak de teneur als het gaat over het onderwijs. De onderwijskwaliteit op hbo-scholen en universiteiten komt er ook vaak bekaaid van af.
Zo bleek onlangs uit een onderzoek dat de kwaliteit van het onderwijs op de universiteit vaak onder de maat is. De universiteit hect meer waarde en prestige aan het doen van onderzoek, dan aan het geven van onderwijs. De topdocenten aan Nederlandse universiteiten geven vooral excellent onderwijs omdat ze zelf daarvoor gemotiveerd zijn, zo bleek uit het onderzoek.
Wat is onderwijskwaliteit?
De onderwijskwaliteit is de kwaliteit van het onderwijs dat op een school gegeven wordt. Veel dingen zijn meetbaar, zoals de toetsresultaten, maar niet alles is te meten.
De onderwijskwaliteit omvat niet alleen het effectief aanleren van kennis en vaardigheden, maar ook het vormen van kinderen tot zelfstandige en verantwoordelijke personen. En dat is niet in cijfers uit te drukken.
Kwaliteitscultuur verbeteren
In 2015 schreef Martin de Wolf, docent bij Fontys Lerarenopleiding Tilburg, een artikel in Sigma over onderwijskwaliteit in het hbo. Onderwijsorganisaties die een kwaliteitscultuur ontwikkelen, zijn in staat beter onderwijs te bieden. Kenmerk van een kwaliteitscultuur is dat er gezamenlijke waardenopvattingen zijn, van waaruit men streeft naar verbetering.
Die gezamenlijkheid vraagt om participatie en een open communicatie. Via een ontwikkelingsgerichte dialoog kunnen docenten in onderwijsinstellingen waardenopvattingen met elkaar delen en vanuit gezamenlijkheid te kijken naar de koers die men wil varen.
Dialoog over onderwijskwaliteit bij Fontys
In april gingen een veertigtal docenten van Fontys Hogescholen in gesprek met het College van Bestuur over onderwijskwaliteit. Het initiatief kwam van een aantal docenten dat zich zeer betrokken voelt bij onderwijskwaliteit en de effectiviteit van de huidige kwaliteitssystematiek.
Het doel van de bijeenkomst was om over en weer ideeën uit te wisselen over onderwijskwaliteit, eigenaarschap en professionaliteit in de dagelijkse praktijk zodat deze gebruikt kunnen worden bij de Fontysbrede ontwikkelingen rondom dit thema. In het najaar heeft een soortgelijke dialoog plaatsgevonden in Tilburg. De opbrengst was toen dermate waardevol dat de dialoog herhaald is in Eindhoven. De outline van de dialoog is kort samengevat in onderstaand filmpje.