Jij weet het, ik weet het. Niemand is onmisbaar. Maar veel organisaties doen alsof enkelen dat wel zijn. Uit angst voor het verdwijnen van talent proberen we vast te houden aan mensen die eigenlijk giftig voor de organisatie zijn. Stop daar eens mee!
De scheve verhouding tussen hard en soft
Talent, kennis, kunde, ervaring, netwerk, inzet wordt allemaal sterk gewaardeerd in een organisatie. En terecht. Wanneer je mensen aanneemt mag je toch hopen dat ze één of het liefst meerdere van deze punten bezitten. Aan de andere kant van de weegschaal heb je de meer ‘softere skills’ als samenwerken, bijdrage aan positieve sfeer, altruïsme, leiderschap, empathie, flexibiliteit, steunen en stimuleren, dat soort dingen.
Echter wegen we de inhoudelijke punten vaak zwaarder dan deze soft skills. Zo zwaar zelfs, dat we door de vingers willen zien dat andere collega’s een verschrikkelijke tijd hebben door één specifieke collega die ’te waardevol’ is om te laten gaan.
Angst voor het onbekende
In elke organisatie zitten ze: de zeikerds, de remmers, de afkeurders, de mensen die graag nog even willen aangeven wat hun recht is, terwijl ze tegelijkertijd wel eens vergeten wat de plichten zijn. En jammer genoeg geven we vaak disproportioneel veel aandacht aan ze. Zij komen met de klachten, dus moeten we er wat aan doen. Maar wat je aandacht geeft groeit en voor je het weet hebben ze een aantal zeik-discipelen die net zo hard meedoen.
We willen niet van ze af omdat ze goed werk leveren. We zien voor ons wat er gaat gebeuren als ze weg zijn: al dat werk wat niet meer wordt verzet.
Niemand is onmisbaar
We vergeten helaas te zien wat er gebeurt als ze blijven. Nog meer klagers, nog meer negativiteit, nog meer rem op noodzakelijke veranderingen. Hoe lang voor je andere goede mensen gaat verliezen die hun negativiteit niet meer trekken?
Laat los
Het is zo makkelijk gezegd: laat los. Maar toch is het nodig. Wanneer je de angst loslaat dat hun werk straks niet meer verzet gaat worden, des te gemakkelijker kun je ze uiteindelijk ook loslaten.
En als je al geen voorbeeld in je eigen organisatie daarvan hebt, vraag dan eens aan een ander bedrijf wat er gebeurde toen iemand die ‘waardevol’ was wegging: Helemaal niks. De organisatie kon gewoon door of vond snel vervanging. Het maakte eigenlijk niets uit. Of wanneer diegene naast goed werk ook negativiteit in de groep bracht, dan ging de organisatie er zelfs op vooruit na vertrek.
Wees niet bang voor verloop. Bedenk dat lange termijn kwaliteit van je organisatie meer afhangt van de softere skills dan die hardere skills. Een stroeve samenwerking maakt het inhoudelijk beste team tot het slechtst presterende.
Stamp ‘m daarom nog eens goed in je hoofd: ‘niemand is onmisbaar’.
Door: Lennard Toma
Lennard Toma is organisatiepsycholoog, maker van de podcast Hoe dan?!, spreker en mede-eigenaar van KeytoeY (een spinoff van het anders georganiseerde Keytoe), auteur van het boek 99 Problems But The Boss Ain’t One en aanjager van KeytoeAcademy, een online course platform. Hij probeert bestaande en vastgeroeste denkwijzen in organisaties om te buigen. Zijn missie is om een bedrijf als Keytoe meer de norm dan de uitzondering te maken.