Minderjarigen adviseren raad van bestuur Wilhelmina KinderZiekenhuis

Om het ziekenhuis en de zorg naar een hoger plan te tillen, heeft het Wilhelmina KinderZiekenhuis (WKZ) in Utrecht een Kinderraad ingesteld. Enkele jaren later hebben de jonge deelnemers als het ware een helikopterview ontwikkeld. “Tegenwoordig stellen ze vragen als: ‘Hebben jullie nagedacht over de financiën?’” Het WKZ is onderdeel van het UMC Utrecht.

De Kinderraad van het WKZ is in 2014 opgericht. Het Radboudziekenhuis was net iets vlotter, en daarmee bleek het kinderziekenhuis nipt de tweede zorgaanbieder in ons land met een raad met minderjarigen.

Zeven jaar oud

Het WKZ vindt het belangrijk om het ziekenhuis en de zorg te verbeteren met hulp van input van  kinderen, dat is de reden om met de raad te beginnen. Ze gingen van start met vijftien jonge mensen, waarvan er tien nog steeds deel uitmaken (!) van het overlegorgaan. Bijzonder: de jongste was tijdens de oprichting nog maar zeven jaar oud. Aan het woord zijn Milou Tholen en Angeline Boekraad. Zij coördineren de organisatorische zaken van de Kinderraad en begeleiden de kinderen op pedagogisch gebied. Als voorbereiding oefenden de kinderen met zaken als discussiëren en debatteren. Ook gesprekken voeren met professionals kwam aan bod. Vervolgens gingen ze van start. “Vooral innovaties in het ziekenhuis staan op het programma van de raad”, vertelt Angeline. “Kinderen worden betrokken bij verbouwingen, de inrichting van het gebouw, pijn- en angstbeleid en voeding, en ze denken mee met onderzoeken. Zo kwam de nieuwe aankleding van het ziekenhuis ter sprake. Een onderwerp dat het ziekenhuis onverwachte inzichten bracht. Kinderen moesten afscheid nemen van vertrouwde dierennamen, die bepaalde afdelingen aanduiden. Ondanks dat daar nieuwe dierennamen voor in de plaats kwamen , bleken ze de overgang moeilijk te vinden. Om die reden zijn er rituelen bedacht om de overgang naar de nieuwe situatie te begeleiden. Een tekenaar tekende prachtige placemats waar op bijvoorbeeld te zien was dat de afdeling Kikker Schildpad ging heten. Ook ging een pedagogisch medewerker gesprekken aan met kinderen om over de gevoelens  die de aanpassingen bij hen opriepen te praten. Onderwijs aan artsen in opleiding staat eveneens op de agenda van de raad. De leden vertellen de studenten wat ze in de praktijk wel en niet plezierig vinden bijvoorbeeld als ze een onderzoek ondergaan. “De studenten stellen dat ook heel erg op prijs”, weet Milou te vertellen.

Blote OK-jasjes

De leden van de Kinderraad kwamen ook met geheel eigen thema’s op de proppen. “De kinderen bleken de OK-jasjes ontzaglijk naar te vinden. De stof voelde vervelend aan en het model was ouderwets, en ze voelden zich er bloot en onbeschermd in!” Met behulp van de TU Delft is er inmiddels nieuwe kleding ontwikkeld die de kinderen wel prettig  vinden. Binnenkort praat de Kinderraad op eigen initiatief over de hoogte van de parkeertarieven en het parkeerbeleid van het ziekenhuis. Veel leden zijn chronisch ziek en verblijven regelmatig in het WKZ. Voor hen voelen de parkeertarieven bezwaarlijk voor hun ouders, die vaak 24 uur aanwezig zijn om hen te begeleiden. Een aanleiding voor de kinderen om daar eens meer over te weten te komen…

Patiëntenportaal on hold

Bijzonder is ook dat de raad van bestuur het patiëntenportaal een tijdje terug ‘on hold’ heeft gezet vanwege uitspraken van  de Kinderraad. Dat is uiteindelijk een half jaar later live gegaan dan oorspronkelijk de bedoeling was. Het draaide om de openstelling van het portaal voor kinderen vanaf 12 jaar. “Kinderen wilden dat helemaal niet! Zij vonden de leeftijdsgrens te laag en wilden de gegevens liever samen met hun vader en moeder bekijken. Ze waren bang dat ze dingen zouden lezen die ze niet zouden begrijpen en dat ze daar van zouden schrikken. Ook vreesden ze onder druk te worden gezet door derden om inzage te geven in de medische gegevens via het portaal.” Gevolg: er is meer aandacht besteed aan het zorgvuldig introduceren van de mogelijkheden van het portaal. Ook kwam er meer aandacht voor de ondersteuning van ouders en kinderen bij het gebruik ervan en zijn de richtlijnen duidelijker.

Gegroeid in hun rol

Angeline stelt vast dat de kinderen in de Kinderraad gegroeid zijn in hun rol. Via de gesprekken met talloze professionals hebben ze veel kennis opgedaan. “Ze laten zich niet makkelijk afpoeieren, prachtig om te zien. Ze weten medewerkers tot andere gedachten te brengen; die kijken door de raad op een andere manier naar bepaalde issues. Het levert nieuwe inhoudelijke inzichten op.” De kinderen hebben een helikopterview ontwikkeld en vragen regelmatig: ‘Wat levert het op voor het ziekenhuis? Hebben jullie nagedacht over de financiën?’ Ingrid Damen