'Wijzigingen in de belangrijkste ISO-normen voor managementsystemen maken internationaal veel reacties los. Gebruikers zijn alleen maar te overtuigen van het belang van wijzigingen als de nieuwe ISO-normen een toegevoegde waarde bieden voor de uitdagingen van de 21e eeuw.' Aldus Dick Hortensius van de NEN. Waarom loont het de moeite om met de nieuwe ISO-normen aan de slag te gaan?
Door het toenemend aantal managementsysteemnormen en de toenemende behoefte om die geïntegreerd toe te passen, was het duidelijk dat nieuwe stappen in het afstemmingsproces moesten worden gezet. ISO stelde twee commissies in, de Strategic Advisory Group (SAG) met de opdracht een langetermijnvisie te ontwikkelen en de Joint Technical Coordination Group (JTCG) voor verbetering van de afstemming op korte termijn en concretisering van de adviezen van SAG.Het ‘Plug-in model’ en High Level Structure
Door de SAG is aanbevolen managementsystemen te ontwikkelen volgens een zogeheten ‘Plug-in model’. Het idee is dat het managementsysteem van de organisatie werkt als een operating system van een computer, waarin specifieke programma’s en devices kunnen worden geplugd, die ervoor zorgen dat bepaalde zaken goed worden gemanaged. Onderwerp- en sectorspecifieke normen kunnen dan als modules worden ontwikkeld en in de kern worden ingeplugd.
In 2012 kwam de High Level Structure (HLS) tot stand (de basiseisen die gelden voor elk managementsysteem) en identieke basiseisen en -terminologie voor ISO-managementsysteemnormen die zijn vastgelegd in de ISO-spelregels voor het opstellen van normen. Toepassing van de HLS en de identieke tekst en terminologie is in principe verplicht voor alle managementsysteemnormen. Daarbij gelden bepaalde spelregels.
Corporate governance
Belangrijk uitgangspunt bij de nieuwe inhoud en structuur voor managementsysteemnormen is dat die als geheel beter moet aansluiten bij de in organisaties gangbare besturingsmodellen, ofwel de wijze waarop corporate governance vorm krijgt. In de kerneisen zijn zes essentiële onderdelen van corporate governance opgenomen:- Leiderschap
- Risicomanagement
- Compliance management
- Procesmanagement
- Verbetermanagement
- Borging en aantoonbaarheid.
Implementatie van de HLS
De eerste norm die volgens de HLS en met gebruikmaking van de identieke tekst is opgesteld is ISO 30301:2011 Information and documentation – management systems for records – Requirements. De herzieningen van ISO 14001 en ISO 9001 lopen inmiddels en OHSAS 18001 zal worden omgezet in een ISO-norm. Gebruikers van deze ‘KAM-normen’ zullen vanaf 2015 te maken krijgen met de nieuwe structuur.Voordelen
De voordelen van de wijzigingen zijn groot:- geïntegreerde toepassing van normen zal eenvoudiger worden;
- certificatie kan efficiënter worden en effectiever worden gericht op de onderwerpspecifieke aanvullingen op het basismanagementsysteem;
- ISO-managementsystemen zullen beter aansluiten op de strategie en governance van organisaties en onderdeel gaan uitmaken voor ‘normale’ bedrijfsvoering.