Leiders die én om hun mensen geven én onverhuld zeggen waar het op staat als dat moet, boeken de beste resultaten.
Je leert het al vroeg in je leven: als je niets aardigs kunt zeggen, hou dan je mond. En later, als je je eerste baan krijgt: wees zakelijk, laat je emoties thuis. Kom er maar weer eens van af, weet CEO-coach Kim Scott, van zulke overtuigingen. Ze zitten nog steeds in je rugzak als je ooit een leidinggevende positie krijgt – met als resultaat vaak ineffectieve, zo niet desastreuze, leiderschapsstijlen.
Radical candor
Als ex-Silicon Valley-executive kent Scott het klappen van de zweep. Ze werkte bij Google, YouTube en Apple en runt nu haar eigen CEO-coachingbedrijf Candor Inc., gericht op het creëren van betere bazen. Ze ontwikkelde een training rond het concept ‘radical candor’ (zoiets als ‘vergaande oprechtheid’). Kern is de overtuiging dat persoonlijke relaties het wisselgeld van leiderschap zijn. Ze bepalen of leiders de drie verantwoordelijkheden als manager kunnen vervullen. Allereerst: een cultuur creëren waarin je mensen begeleidt (prijst en bekritiseert), die iedereen op de juiste weg houdt. Bovendien: begrijpen wat de individuen in je team genoeg motiveert om burn-outs en verveling te voorkomen, en de samenhang in het team te behouden. En tot slot: stimuleren dat je samen resultaten boekt. Als je denkt dat je die drie dingen voor elkaar krijgt zonder sterke relaties, houd je jezelf voor de gek – aldus Scott.
Wat leiders moeten doen
Langs twee dimensies (‘aardig zijn’ en ‘hard de confrontatie aangaan’) zet Scott vier leiderschapsrichtingen uit (zie matrix):
- Van niets ontziende agressie (denk aan leiders als Steve Jobbs, of de manier waarop Meryl Streep Anna Wintour neerzet in The Devil wears Prada) is sprake als bazen hun mensen kleineren, publiekelijk voor schut zetten of boycotten. Het kan effectief zijn, en mensen weten in elk geval waar ze aan toe zijn. Maar je laat een spoor van lijken na, en dat keert zich op termijn tegen je.
- Rampzalige empathie (niets hards of naars willen zeggen) is volgens Scott het meest voorkomende manco in het management en bij menselijke relaties in het algemeen. Omdat je iemand niet wil kwetsen, zeg je niets over tekortschietende prestaties. Iedereen maakt fouten. Fouten maken is geen karaktertrek, maar gedrag. En gedrag kun je verbeteren. Zachte heelmeesters maken – nog steeds – stinkende wonden.
- Manipulatieve onoprechtheid is de bodem van het dal: je bent én niet aardig of empathisch én je stelt geen harde professionele eisen. Bijvoorbeeld omdat je op een of andere manier baat hebt bij die opstelling, of zo uitgeblust bent dat het je allemaal geen donder meer kan schelen.
- Vergaande oprechtheid ( ‘radical candor’ – ook de titel van het boek dat Scott over de materie schreef) – is volgens Scott de enige echt effectieve leiderschapsstijl. Het is een combinatie van twee dingen: aardig zijn en harde feedback geven als het moet. Bij de eerste dimensie gaat het om dat je om mensen geeft, dat je meer deelt dan werkzaken alleen en iedereen aanmoedigt om hetzelfde te doen, dus om meer dan louter en alleen ‘zakelijk’ gedrag. Bij de tweede dimensie gaat het erom dat je mensen kunt vertellen dat hun werk niet goed genoeg is als dat nodig is, en dat je dat lat hoog legt. ‘Wees nederig, behulpzaam, bied meteen persoonlijk begeleiding, prijs mensen en publique, geef kritiek onder vier ogen, en maak het niet persoonlijk’, adviseert Scott.
Boekentips:
Bron: Kim Scott – Radical Candor: Be a Kick-Ass Boss Without Losing Your Humanity (St. Martin’s Press, 2017); Business Insider, 21-3-2017; Strategy+business 17-4-2017
Door: Yvonne Halink – redacteur Management Executive
