Onderzoek toont aan dat we elkaar als minder coöperatief en welwillend beoordelen in een online meeting dan in een live kennismaking. In virtuele teams is het niveau van vertrouwen gemiddeld lager, wordt minder de samenwerking gezocht en is er minder positieve genegenheid en verbinding. Als mensen (alleen maar of veel) virtueel samenwerken valt de sociale context weg, voelen zij afstand en als gevolg daarvan laten ze meer egocentrisch en ongereguleerd of extremer gedrag zien.
Face-to-face interactie creëert meer verbinding én eerder kans op een conflict; beide gebeurt online minder makkelijk. Ook sociaal lummelen, waarover ik je vertel in het boek Waarom zegt niemand er wat van is online makkelijker. Je kunt je eenvoudig verschuilen door de camera uit te zetten en te zwijgen.
Goed virtueel samenwerken
Onderzoekers concluderen: om virtueel goed te kunnen samenwerken is vertrouwen minder belangrijk dan heldere communicatie en gedeelde informatie. Dat geldt zeker voor het voeren van lastige gesprekken online. Doe dat alleen als het echt onmogelijk is live bij elkaar te komen. Ik geef je dan ook graag nog een paar tips specifiek voor deze online setting:
- Besteed bij de opening tijd en aandacht aan de persoonlijke context.
Waar zitten de deelnemers? Zijn de kinderen thuis? Hoe was hun werkdag tot nu toe? Hoe zit het met het energieniveau? Zorg dat iedereen hier iets over deelt. - Het afspreken van spelregels vooraf is voor alle lastige gesprekken relevant, maar online nog meer. Spreek af: dat iedereen zijn camera aan heeft en aan laat staan; niet weg te lopen, maar als iemand die behoefte voelt gezamenlijk een pauze in te lassen; geconcentreerd bij het gesprek te blijven en niet op andere apparaten tegelijkertijd andere dingen te doen.
- Als de emoties hoog oplopen, kun je ook hier voorstellen even een rondje te lopen en daarna weer verder te gaan. Je hoeft niet continu achter de pc te blijven zitten om het tot een goed einde te brengen. En je kunt altijd een vervolggesprek plannen.
‘Daar hebben we nu echt geen tijd voor!’ en andere ontsnappingsclausules
Het onbespreekbare is niet voor niets onbespreekbaar. Wij mensen zitten niet te wachten op ongemak en conflict. We zullen dus alles aangrijpen om eraan te ontkomen en zijn heel bedreven geworden in het aandragen van logisch klinkende rationele verklaringen, zodat we kunnen ontsnappen aan dat lastige gesprek:
- ‘Hier hebben we nu écht geen tijd voor! Dat moet maar na (de kwartaalcijfers, de reorganisatie, de …)’
- ‘We hebben vandaag te veel dringende agendapunten. Laten we het doorschuiven.’
- ‘Nee hoor, dat moeten we niet doen. Het wordt altijd tegen je gebruikt.’
- ‘Ik heb daar niks mee te maken; dat moeten zij samen maar oplossen.’
- ‘Dat is niet onze verantwoordelijkheid.’ (Maar die van de directie, het MT, de projectleider, …)’
- ‘Laten we daar eerst maar eens een externe naar laten kijken.’
- ‘Dat (softe geneuzel) levert toch niks op.’
- ‘Hij is nou eenmaal zo.’
- ‘We hebben het al zo vaak geprobeerd.’ (Dus het is zinloos er nog een keer tijd aan te besteden.)
- ‘Met een jaar is hij toch weer weg.’
- ‘We hoeven geen vrienden te worden op het werk, we zijn gewoon collega’s!’
- ‘Joh, maak je niet druk. Choose your battles!’ (Dus we laten deze even lopen.)
- ‘Straks escaleert het, dan zijn we nog veel verder van huis.’ Enzovoort.
Reflectievragen
Heb jij of hebben jullie weleens voorgesteld iets lastigs bespreekbaar te maken? Herken je een of meer van deze reacties?
Bron: Waarom zegt niemand er wat van?
Door: Gytha Heins
Afbeelding gegeneerd met AI
