Een volle zaal, inspirerende sprekers, informatieve masterclasses en een stralende dag in Burgers’ Zoo: alle ingrediënten voor een mooie congresdag waren aanwezig 1 juni tijdens het jaarlijkse Sigma Kwaliteitscongres. Kijkt u even mee?
‘Het woord ‘Circulaire Economie’ valt bij ons iedere dag.’
‘Ik denk/weet zeker dat onze data 100% veilig zijn.’
‘Als kwaliteitsmanager loop ik voorop in het werken aan verandering’.
Met deze en een aantal andere vragen opende dagvoorzitter Inge Diepman op 1 juni het 21e Nationaal Kwaliteitscongres. De 200 bezoekers gaven met een groen of rood kaartje aan of ze het eens waren met de stelling. Soms met enige schroom, want sommige vragen legden de vinger op de zere plek: ‘Ons huidige businessmodel is nog heel lang houdbaar.’
Jan Jonker: ‘Verkennen van Morgen’
Jan Jonker legde aan de hand van fundamentele aanleidingen uit waarom het anders moet – in onze samenleving en in onze economie. ‘De gemiddelde levensduur van een organisatie is tegenwoordig nog maar 15 jaar. We zijn terecht gekomen in een economie waarin produceren en kwaliteit bewaken totaal anders zijn geworden’, betoogde Jonker.
Jonker heeft onlangs een grootschalig onderzoek afgerond naar de stand van de circulaire economie in Nederland. Een van de conclusies is dat veel bedrijven wel circulair wíllen organiseren, maar dat het voor velen nog niet duidelijk is hoe dat te realiseren is.
Jonker ziet drie belangrijke trends in de circulaire economie:
- Repareren en hergebruiken
- Herfabriceren en refurbishen
- Up-cycle, recycle en downcycle
De toekomst wordt gedomineerd door innoveren en veranderen. We zien een toename van ‘wicked’ problemen en een toenemende behoefte aan een radicaal andere sociaal-economische setting. In heel veel gevallen moeten we het systeem heel anders gaan organiseren. Wat betekent dat voor uw bedrijf? Wat moeten we in ons bedrijf heel anders gaan doen?
Zijn advies: kijk naar je bedrijfsvoering en bedenk waar je circulariteit kunt toepassen.
Begin klein, met kleine stappen. Bekijk met wie in de keten je dat stukje circulair kan maken.
Steeds meer worden we aangesproken op onze veranderkundige competenties.
Aart Roos: ‘De reis naar een circulaire bedrijfsvoering begint bij kwaliteit’
Een van de Nederlandse bedrijven die wél koploper is op het gebied van de circulaire economie is beddenmaker Koninklijke Auping. Het 129 jaar oude familiebedrijf uit Deventer wordt geleid door Aart Roos. Hij vertelde over de reis naar een circulaire bedrijfsvoering: ‘Het is een zoektocht, met meer vragen dan antwoorden’.
Doelstelling is om al in 2020 volledig circulair te zijn. ‘Dat is misschien niet haalbaar, maar het is wel een manier om in beweging te komen.’
‘Bij een circulaire bedrijfsvoering praat je per definitie over kwaliteit’, zei Roos. ‘Het gaat om toegevoegde waarde creëren, ook van afval. Het moet daarom radicaal anders, van natural resources naar re-use.’
Vlaggendragers van de circulaire bedrijfsvoering vind je in alle lagen van het bedrijf.
Auping heeft geen manager duurzaamheid in dienst, ‘want duurzaamheid is een opdracht voor iedereen in het bedrijf’. Op alle lagen zijn vlaggendragers van de circulaire economie. Het Auping Huis is het leiderschapsmodel waar Auping mee werkt. Het betekent: dagelijks werken vanuit de medewerker, zelfsturende teams, respect voor de medewerker, veiligheid eerst, kwaliteit op de tweede plaats.
Roos: ‘Iedereen voelt de klant, je werkt niet aan een hoekje van een matras, je werkt voor een klant. Daar heb je geen bord aan de muur voor nodig, dat is een way of life.’
Maurits Martijn: ‘Privacy is het nieuwe duurzaamheid’
Veel mensen halen hun schouders op als het gaat om hun (online) privacy, maar je ontkomt niet meer aan een plan voor privacy, zei Maurits Martijn. Martijn is journalist bij De Correspondent en schreef samen met Dimitri Tokmetzis het boek ‘Je hebt wel iets te verbergen’.
‘Je weet niet wat data over jou vertellen. Facebook kan aan de hand van 11 likes perfect voorspellen of je een man of een vrouw bent. Na 17 likes weet Facebook welke religie je aanhangt. Als je een windows computer hebt, betaal je minder voor een reis dan wanneer je vanaf een Apple computer diezelfde reis koopt. Je weet dat niet, je ziet het niet, maar het gebeurt wel. Wanneer zijn Uber gebruikers bereid het meest te betalen voor hun taxirit? Wanneer hun batterij bijna leeg is. Hoe weet Uber de stand van de batterij? Daar hebben de gebruikers toestemming voor gegeven toen zij de app downloadden.’
Privacy is een mensenrecht, het individu heeft recht op privacy. Maar het is meer dan dat, het is ook van belang voor onze samenleving: ‘Zonder privacy is een democratische samenleving niet mogelijk. Als je weet dat je in de gaten gehouden wordt, ga je je anders gedragen.’
‘We hebben niets te verbergen, maar wel heel veel te beschermen.’
Wat moeten we doen?
‘Om te beginnen moeten we een aantal basismaatregelen nemen om onszelf te beschermen. Als samenleving moeten wij gaan beseffen dat privacy ook een collectieve functie heeft. Hoe gaan wij als bedrijf om met de data van onze klanten? Hoe zorgen wij ervoor dat de data van onze werknemers worden beveiligd? Bouw je als bedrijf een nieuw systeem of een app? Denk vanaf het eerste moment na over veiligheid en zorg dat er mensen aan meewerken die daar deskundig in zijn.
Lucien Engelen: ‘Kwaliteit en innovatie is van iedereen, niet van een afdeling’
Lucien Engelen schetste in sneltreinvaart een beeld van de toekomst van de gezondheidszorg. De snelle technologische ontwikkelingen doen ook in de zorg hun intrede. Een voorbeeld is een pleister die op de borst geplakt wordt en alle vitale functies continu meet. ‘Dat geeft interessante mogelijkheden’, zei Engelen. ‘Dit soort toepassingen zit nu nog veelal in de eerste generatie, maar bij de 2e en 3e generatie die op de markt gaan komen, gaan dingen pas echt veranderen. Met apps doen we nu dingen waar we tot voor kort de dokter nodig hadden, denk aan bloeddruk meten of een app voor diabetespatienten.’
De grens tussen consumentenapparatuur en medische apparatuur vervaagt. Medische apparatuur wordt steeds vaker in consumentenapparatuur gestopt: From Hospital to Home wordt From Hospital to Phone.
‘Amazon wil de beste levereancier van medicijnen worden en heeft daar 250 apotherkers voor aangenomen. Apple verzamelt via de gezondheidsapp die standaard op de nieuwste iPhones zit de grootste database van de gezondheid van mensen. Apple is daarmee hard op weg een academisch medisch centrum te worden. Waar wordt over 10 jaar gezondheid geleverd? En wie levert dan de zorgverzekering?’
‘Kortom, ontwikkelingen in de zorg gaan razendsnel. Uiteindelijk gaat het erom goede en menselijke zorg te leveren. Kwaliteit en innovatie is van iedereen, niet van een afdeling. Samenwerken met veel verschillende partijen is cruciaal, met kleine partners, lokaal of verder weg, maar ook met grote partijen als Google en andere in Silicon Valley. Hoe kun je gezamenlijk innoveren?
Want als u het niet doet, gaat écht iemand anders het doen.
Jan van Setten: ‘Kwaliteit is ook de kunst van het weglaten.’
‘Zorgen moet je doen, wensen moet je maken, dan bereik je kwaliteit van leven.’ Zo opende Jan van Setten zijn wervelende presentatie waarmee hij de kwaliteitsprofessionals in de zaal prikkelde en aan het lachen kreeg.
Een greep uit zijn verhaal:
‘Als u denkt dat u het begrepen heeft, dan heeft u het niet begrepen.’
‘Je kunt iemand niet tegen zijn zin gelukkig maken.’
‘Kwaliteit moet in ieders dna zitten. De kwaliteitsafdeling moet zo goed zijn dat hij overbodig wordt. Kwaliteit is ook de kunst van het weglaten.’
‘Kwaliteit is eigenlijk een dansleraar, kwaliteit doe je samen. Maak eerst contact, neem mensen mee in je visie, dan kun je deskundige mensen meekrijgen. Vraag mensen wat voor hen een reden zou zijn om mee te doen aan een verandertraject. Dan hoor je een motief voor jouw kwaliteitsprogramma!’
Kwaliteitsmanagers moeten meer vragen stellen: ‘Als u niet de goede antwoorden uit de organisatie krijgt, dan stelt u niet de goede vragen.’
‘Zet een ‘man on the moon’ op het gebied van kwaliteit in uw organisatie, zodat de kwaliteit in uw organisatie omhoog gaat. Dat kan in kleine stapjes.’
En ook dit was het 21e Kwaliteitscongres: