Uit onderzoek door de Belgische Vlerick Business School onder ruim 900 CEO’s in Nederland en België blijkt dat ambitie en niet-financiële aspecten de belangrijkste drijfveren zijn. Ook werd er gekeken naar het ethisch besef van de CEO’s.
Dat leverde opmerkelijke uitkomsten op.
Zo bleek dat het ethisch besef van CEO’s jonger dan 45 jaar, lager is dan bij CEO’s ouder dan 55. ‘Jongeren hebben een grote ambitie om dingen voor elkaar te krijgen’, zegt onderzoeker Xavier Baeten van de Vlerick Business School. ‘Die uitdaging is voor hen een nog belangrijkere drijfveer, dan voldoen aan de hoogste ethische standaarden. Jonge leiders zouden eerder bereid zijn om steekpenningen te accepteren of toe te dekken om hun doelen te bereiken.
Hun oudere collega’s, de 50-plussers zijn ethischer in hun beslissingen. 58 procent van de CEO’s tot 45 jaar lost de scenario’s op ethische wijze op. Bij CEO’s van 55 jaar en ouder is dat 68 procent.
Vrouwen hebben hoger ethisch besef
Ook bleek dat vrouwelijke CEO’s ethischer handelen dan hun mannelijke collega-CEO’s (70% vs 64%). Vrouwelijke CEO’s halen de meeste motivatie uit het werkklimaat en de samenwerking met andere leden van het topmanagement.
Lees hier het verslag van de succesvolle Integriteitsdag 2016, met Jeroen Smit, Gijs Scholten van Aschat, Jaap van Manen en Cor Boonstra
Familiebedrijven minder ethisch
Wat ook opvalt is dat CEO’s die ook aandeelhouder zijn, ethiek iets minder serieus nemen. Slechts 56 procent van deze groep maakt de ethische beslissingen, tegenover 73 procent van de CEO’s die geen aandeelhouder zijn.
Het ethisch besef van CEO’s van beursgenoteerde bedrijven is groter dan bij bestuursvoorzitters van familiebedrijven en private-equity-ondernemingen.
De Nederlanders versus de Belgen
Een andere opmerkelijke conclusie is dat Nederlanders op de ethische ladder beter scoren dan de Belgen. ‘Een gevolg van het verschil in cultuur’, denkt Baeten. ‘De Nederlandse CEO is puriteinser, terwijl de Belgische dichter tegen die van de Zuid-Europese landen aanschurkt.’
Wat drijft de CEO?
In het onderzoek is ook gekeken naar arbeidstevredenheid van CEO’s. Erkenning en baanzekerheid zijn voor CEO’s niet zo belangrijk. De uitdaging van de klus, vooruitgang boeken met de organisatie en de trots om een bedrijf te mogen leiden, staan bovenaan. Ethiek staat op de vierde plek. De financiële beloning staat niet in de top-10.
Ook de ethische normen van het bedrijf en de samenwerking binnen de directie zijn belangrijk voor de CEO.
Duurzaamheid
Duurzaam ondernemen wordt door de ondervraagde topmensen niet gezien als een concurrentievoordeel of versterking van de innovatiekracht. Het draagt in hun ogen vooral bij aan de reputatie. Wel bleek dat de ceo’s die positief staan tegenover duurzaamheid ook eerder ethisch afgewogen beslissingen nemen.
Overigens zijn oudere ceo’s niet minder betrokken bij het bedrijf dan jongeren, zoals wel eens wordt aangenomen. Oudere CEO’s scoren ook hoger als het gaat om het leveren van een bijdrage aan de samenleving.
Punt van zorg
Een punt van zorg heeft de Vlerick-onderzoeker wel. Ondanks alle onderzoeken die wijzen op de risico’s van financiële prikkels, blijken financiële criteria (bijvoorbeeld winstgevendheid) nog altijd in meer dan 90% van de gevallen bepalend voor de bonus van de topman.
‘Twintig jaar geleden is al aangetoond dat door financiële criteria gedreven bonussen invloed hebben op de ethiek in het bedrijfsleven. Blijkbaar is de druk van de markt nog altijd te groot om dat te veranderen’, zegt Baeten.
Bronnen: Vlerick Business School, Het Financieele Dagblad, 4 nov. 2016, MarketingTribune, 4 nov. 2016
