We zijn met z’n allen geneigd om een bedrijf op te zetten gebaseerd op de totaliteit van bedrijfservaringen die we hebben. Van onze bijbaantjes, tot stages, tot verhalen van onze vaders, moeders, mensen die we tegenkomen over de organisaties waar zij werken, tot onze scholen als organisatie, tot onze vorige banen. Maar ook films, series, blogs, artikelen, podcasts, biografieën of managementboeken die iets vertellen over hoe een bedrijf eruit hoort te zien. Allemaal gebundeld tot wat wij denken dat het bedrijfsleven is en wat organisaties zijn.
Maar wat nou als dat beeld ons niet brengt wat we eigenlijk willen?
Wat nou als dat beeld simpelweg fout is?
Westerse waarden vs Bedrijfsleven
In Nederland en het westen staan we regelmatig stil bij een aantal waarden, die we graag ook op andere landen projecteren. Dingen als vrijheid, vrijheid van meningsuiting, democratie, recht om te protesteren tegen de huidige machthebbers, persvrijheid.
Is het dan niet raar dat we letterlijk al die dingen in menig bedrijf niet mogen?
- We mogen niet altijd gaan en staan waar we willen.
- We voelen dat we niet altijd maar alles tegenover de leiding mogen of kunnen zeggen.
- Als je protesteert of naar buiten toe uit hoe het er aan toe gaat binnen een bedrijf, ben je een klokkenluider, oftewel verrader en kun je je baan gedag zeggen.
- En in welk bedrijf worden de leiders democratisch gekozen?
Waarom?
Waarom is dat zo in het bedrijfsleven? Waarom vinden we die waarden wel belangrijk, maar zodra we een kantoorpand instappen of Zoom of Teams aanzetten we al die waarden instant vergeten?
Bedrijven zijn zoals ze zijn op basis van geschiedenis. Geschiedenis die al meer dan anderhalve eeuw oud is.
Iets te oud als je het mij vraagt.
Hoe kom je van dat oude af of hoe voorkom je dat je in dezelfde valkuilen gaat trappen op basis van jouw oude beelden van hoe een organisatie in elkaar steekt?
Simpel: Vraag waarom.
Waarom doe je in je bedrijf wat je doet? Waarom dat antwoord? En waarom dat dan?
Vraag een aantal keer waarom, zodat je je volledige tent kunt afbreken.
Waarom worden leiders niet gekozen? Waarom ben je bang dat je de controle verliest als jij de leider niet meer bent? En is dat terecht en waarom heb je dat nog niet geprobeerd?
Waarom laat je de criticasters van je bedrijf geen grotere stem hebben? Waarom laat je je collega’s niet los in hoe ze willen werken en hoe ze tegenover klanten staan?
Breek die oude gedachten af en bouw iets nieuws. Gegarandeerd dat je toekomstbestendiger bent dan je was.
Door: Lennard Toma
Lennard Toma is organisatiepsycholoog, maker van de podcast Hoe dan?!, spreker en mede-eigenaar van KeytoeY (een spinoff van het anders georganiseerde Keytoe), auteur van het boek 99 Problems But The Boss Ain’t One en aanjager van KeytoeAcademy, een online course platform. Hij probeert bestaande en vastgeroeste denkwijzen in organisaties om te buigen. Zijn missie is om een bedrijf als Keytoe meer de norm dan de uitzondering te maken.
