Het is een van de grootste frustraties van de manager: je ondergeschikten zijn niet vooruit te branden. Maar als de motivatie en betrokkenheid in een team tot het nulpunt zijn gedaald, moet de leidinggevende toch eens bij zichzelf te rade gaan, is een van de conclusies in een onderzoek van het Duitse adviesbureau Gallup. De belangrijkste oorzaak van het gebrek aan engagement volgens dat onderzoek: de werknemers voelen zich ondergewaardeerd en niet serieus genomen.
In de Engagement Index 2010 legt Gallup de vinger op de zere plek: veel corporate executives negeren de behoeften en verwachtingen van hun ondergeschikten geheel of gedeeltelijk. Dodelijk voor de motivatie van de werknemers, concludeert het onderzoek: één op de vijf werknemers (21 procent) heeft geen emotionele binding met het bedrijf of het werk en vervalt daardoor in ongewenst en zelfs destructief gedrag. Onnodig te zeggen dat dit ten koste van de efficiëntie en het concurrentievermogen van de bedrijven gaat, zegt Gallup.
Aan het onderzoek deden bijna tweeduizend werknemers mee, van wie slechts 13 procent aangaf een sterke emotionele band met het bedrijf te voelen. Zij zijn dan ook bereid om vrijwillig een stap extra te doen. De grote meerderheid, 66 procent, heeft slechts een lichte emotionele binding en doet niet meer dan wat er van ze gevraagd wordt.
Gebrek aan motivatie kostenpost
Marco Nink, consultant bij Gallup, geeft aan dat het gebrek aan motivatie een enorme kostenpost vormt voor het bedrijfsleven. “Het verlies aan productiviteit kost jaarlijks tussen de 121,8 en 125,7 miljard euro.” Daar moet volgens Gallup ook nog eens het veel hogere ziekteverzuim worden opgeteld onder werknemers die zich niet betrokken voelen bij het bedrijf. Bij die groep ligt het verzuim 27,8 procent hoger dan bij hun ‘emotioneel gebonden’ collega’s. Jaarlijkse kosten: 3,7 miljard euro.
Nink geeft leidinggevenden dus de raad zich meer in te zetten voor het motiveren en behouden van de werknemers. Hoe groter het aantal emotioneel gebonden mensen, des te beter zijn de prestaties van het bedrijf. Nink: “Emotioneel sterk gebonden werknemers hebben ook minder snel de neiging om van werkgever te veranderen. Juist in tijden waarin personeelsgebrek dreigt, is het dus extra belangrijk je mensen te behouden.”
Volgens Gallup sluit 59 procent van de minder geëngageerde medewerkers niet uit binnen een jaar een andere baas te zoeken, terwijl dat binnen de groep gemotiveerden slechts 7 procent is.
Innovatie profiteert van betrokkenheid
Ook de innovatie binnen de onderneming profiteert van een grotere betrokkenheid bij de medewerkers, constateert Gallup. Marco Nink: “Het is niet zo dat werknemers elke dag met baanbrekende innovaties aan komen, maar juist die zogenaamd kleine ideeën, vaak in de optimalisering van werkstromen en processen, zijn veel waard.”
Het onderzoek toont aan dat de betrokken werknemers ruim 40 procent meer suggesties voor verbeteringen aandroegen dan hun niet-gebonden tegenhangers. De resultaten laten zien waarom: van de ongemotiveerde werknemers, van wie nauwelijks of geen suggesties en ideeën komen, denkt slechts 8 procent dat hun manager open staat voor nieuwe ideeën en voorstellen. Bij de werknemers die zeggen zich wel betrokken te voelen heeft 73 procent het gevoel dat ze met hun bijdrage ook werkelijk iets betekenen voor de onderneming. “Als je suggesties met regelmaat aan dovemansoren blijken gericht, geef je het natuurlijk vanzelf een keertje op, ” aldus Nink.
Leiderschap
Hoezeer de betrokkenheid volgens de werknemers afhangt van de leidinggevende blijkt uit het antwoord op de vraag wie zijn of haar direct leidinggevende zou ontslaan als zich de kans voordeed. Van de betrokken werknemers antwoordt 3 procent met ‘ja’, tegen 45 procent bij de rest. Nink: “Deze mensen zijn verwaarloosd door hun manager. Van die groep geeft ook maar 2 procent aan dat ze het idee hebben dat hun mening serieus worden genomen. Bij werknemers die zich betrokken voelen is dat 71 procent.”
Grote verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke leidinggevenden komen in het onderzoek van Gallup niet aan het licht, maar volgens Nink scoren vrouwen wel hoger wat betreft communicatieve vaardigheden. Zij slagen er beter in de ondergeschikten duidelijk te maken wat er van ze wordt verwacht en uiten hun waardering ook sneller.
De bottom line volgens Gallup: Wees extra zuinig op je gemotiveerde werknemers: “Deze medewerkers zijn productiever, innovatiever en klantgerichter.” En vooral: zorg dat de rest ook betrokken en gemotiveerd raakt. De sleutel is volgens Gallup in handen van de managers: “Ze moeten zich bewust worden van hun eigen sterke en zwakke punten en hun stijl van leidinggeven aanpassen aan de verwachtingen en behoeften van hun ondergeschikten. Alleen dan zal het lukken die betrokkenheid flink op te schroeven.”
