Bij bedrijven spreken managers vol trots over hun team. Ze benadrukken het belang van samenwerken en zaken voor elkaar overhebben. En zo is het ook. Het team is belangrijk, het samenwerken is belangrijk en met de invoering van zelfsturende teams worden ze nog belangrijker. Maar vaak zijn het toch maar halfbakken teams die worden geformeerd bij organisaties. Het zijn meer verzamelingen mensen die moeten samenwerken, dan ijzersterke teams.
Zeker als je een team bij een gemiddeld bedrijf vergelijkt met een team bij de krijgsmacht. Want ook daar kennen ze het teambelang en de noodzaak van samenwerking maar al te goed. Het leven van militairen kan er namelijk van afhangen. Het is dan ook opvallend dat er binnen de militaire context niet wordt gesproken over een team, maar over een eenheid. Militairen gaan met hun eenheid op oefening, met hun eenheid op missie, en na hun vakantie melden ze zich weer bij hun eenheid.
Het woord eenheid zegt dus heel veel. Meer nog dan bij het woord team, zorgt het woord eenheid voor verbondenheid. Het woord betekent dat de leden niet zonder elkaar kunnen, want dan is het geen eenheid meer. Het gaat zover dat het zelfs bijna beangstigend kan worden. Militairen hebben uniformen aan, hebben allemaal dezelfde basisopleidingen gehad, en bewegen door hun oefeningen in exercitie als een geheel. Alsof het individu niet meer bestaat.
Eenheid is nodig
Zo ver hoef je bij een gewone organisatie natuurlijk niet te gaan, maar die eenheid is wel nodig om optimaal gebruik te kunnen maken van de verschillende kwaliteiten van de leden van de groep. Binnen alle eenheden werken specialisten, die gewaardeerd worden om de specifieke kennis die ze brengen en die de ruimte krijgen om met die specialistische kennis iets nuttigs te doen. Want juist door gebruik te maken van ieders specifieke kwaliteiten en die in dienst van elkaar te stellen, kan een eenheid als eenheid functioneren. Anders wordt het een verzameling mensen onder leiding van een manager. De eenheden worden zo samenwerkend geheel onder leiding van een leider die zijn mensen de ruimte geeft om te doen wat nodig is. En dat zorgt voor extreme verbondenheid en opofferingsgezindheid, maar daardoor ook voor unieke resultaten.
Trainen
Maar die verbondenheid is er natuurlijk niet van de ene dag op de andere. Daar wordt maanden tot jaren aan gewerkt. Door heel veel met elkaar – inclusief de leiders/managers- te trainen en te oefenen, te evalueren, en weer verder te trainen. Daardoor wordt van iedereen, inclusief de leider, duidelijk wat de sterke en zwakke punten zijn, en daarop wordt geanticipeerd, door vooral op de sterke punten van iedereen in te spelen, en elkaars zwakke punten te accepteren. En daardoor kunnen de eenheden bijna onmogelijke opdrachten toch voltooien.
Daardoor ontstaat een zeer diepgaande samenwerking, die verder gaat dan af en toe even overleg voeren. De teamleden zijn letterlijk van elkaar afhankelijk om te bereiken wat er bereikt moet worden. Een eenheid is dus eigenlijk de overtreffende trap van een team: elk lid is even waardevol en de leider is ook een onlosmakelijk onderdeel van het geheel. Dus op het moment dat je aan de slag gaat met je afdeling, of organisatie, vraag je dan af of je een team wilt, of dat jouw team een eenheid moet vormen.
Door: Eduard van Brakel
