Als je ‘appreciative inquiry’ naar het Nederlands wilt vertalen, dan lijkt ‘waarderend onderzoeken’ of ‘waarderend actieonderzoek’ het meest geschikt. We gebruiken in het boek Veranderen met Appreciative Inquiry naast de oorspronkelijke benaming voornamelijk de laatste term, om aan te geven dat appreciative inquiry een methode van actieonderzoek is.
Kijken we in het woordenboek, dan vinden we voor de beide woorden de volgende betekenissen:
Appreciative:
- waarderen, waardering, de waarde bepalen van iets;
- een gevoel of uitdrukking van bewondering, goedkeuring of dankbaarheid;
- een oordeel of evaluatie, in het bijzonder een positieve;
- een fijnzinnig gevoel, in het bijzonder voor esthetische waarden.
Inquiry:
- een verzoek om informatie;
- het proces van vragen stellen;
- onderzoek dat gericht is op het ontdekken van feiten over iets wat heeft plaatsgevonden.
Uit deze betekenissen komt een beeld naar voren van appreciative inquiry als een onderzoeksproces waarin vragen over onderwerpen en gebeurtenissen worden gesteld die kennis en inzicht opleveren. De vragen die vanuit AI gesteld worden, maken zichtbaar wat mensen belangrijk vinden en wat ze aan een situatie of thema waarderen. Dat levert een aanpak voor veranderen, vernieuwen en ontwikkelen op die:
- waardegedreven is, door systematisch vragen te stellen over wat mensen belangrijk vinden;
- onderzoekend van aard is, gericht op de persoonlijke interpretaties van mensen van gebeurtenissen en onderwerpen;
- verbindend is, door mensen te laten ontdekken wat ze gemeen hebben met elkaar;
- actiegericht is, opdat nieuwe kennis leidt tot zichtbare verandering in de praktijk.
Appreciative inquiry biedt handvatten
Dit proces is voor veel mensen op zich niet nieuw, en waarschijnlijk hebben velen een dergelijke werkwijze al eens in praktijk gebracht. Appreciative inquiry biedt een goede onderbouwing voor deze aanpak en reikt mensen handvatten aan om er systematisch mee aan de slag te gaan. De aanpak is generiek en toepasbaar op veel verschillende situaties, en niet voorbehouden aan een specifiek onderwerp of werkgebied. Voorbeelden van terreinen waarop AI wordt gebruikt, zijn organisatieontwikkeling en -verandering, cultuurverandering, innovatie en vernieuwing, coaching en intervisie, governance, auditing, kwaliteitsmanagement, strategieontwikkeling, leiderschap, buurtopbouwwerk, onderwijs, ontwikkelingswerk, kerk en samenleving, en gezondheid – om er maar enkele te noemen, want de lijst is veel langer.
Appreciative inquiry bestaat ruwweg uit twee onderdelen: de principes en een procesaanpak. De principes verschaffen je een set praktijkregels die hun effectiviteit in de praktijk ruimschoots hebben bewezen. De procesaanpak voegt daar een systematisch proces aan toe, met fasen die elk een specifieke actiedialoog in gang zetten en gezamenlijk de verandering vormgeven.
Bron: Veranderen met Appreciative Inquiry
Door: Robbert Masselink, Jeannette de Haan, Nathalie Hugenholtz, Marco van Rossum, Robert Paul Schwippert
