‘Vertrouwen is voor ons geen issue’ hoor ik vaak. Of ‘we hebben eerst nog wat brandjes te blussen.’ Terwijl vertrouwen altijd een issue is en preventief hieraan werken juist brand voorkomt. Creativiteit ontplooien, vakmanschap ontwikkelen en innoveren gaan hand in hand met een cultuur van vertrouwen.
Vertrouwen is als schone lucht, we kunnen niet zonder. In dit boek leg ik uit hoe je hieraan kunt werken. De eerste stap is bewustwording creëren. Waar hebben we het eigenlijk over als we praten over (gebrek aan) vertrouwen? Vertrouwen is een complex begrip, dus een gezamenlijk referentiekader helpt.
Cultuur van vertrouwen: drie aspecten
Het gaat bij een cultuur van vertrouwen om drie aspecten: het creëren van een werkomgeving waarin sprake is van heldere kaders die zorgen voor voldoende voorspelbaarheid, het bevorderen van de onderlinge welwillendheid die zorgt voor voldoende veiligheid en ten derde het belonen van de bereidheid tot kwetsbaarheid die maakt dat we samen leren.
Het lijkt een open deur om te stellen dat je hier met elkaar aan moet werken en dat ieders betrokkenheid essentieel is. Maar dit is precies de reden waarom werken aan vertrouwen zo lastig te realiseren is. Het blijkt uit onze praktijkervaringen dat wanneer er ook maar één lid in het team huiverig is om bewust aan vertrouwen te gaan werken er van een gezamenlijke aanpak niets terecht komt. Na een workshop die iedereen boeiend en inspirerend heeft gevonden, wordt het stil. De waan van de dag is weer heer en meester.
Daarom heb ik er in dit boek voor gekozen te beginnen met aandacht voor persoonlijke ontwikkeling. De teamontwikkeling komt pas daarna. Het boek geeft je handvatten om naar jezelf te kijken en biedt je een diagnose hoe jij het vertrouwen ervaart in een zelf gekozen samenwerkingssituatie. Het maakt je scherp.
Zelfonderzoek
Vertrouwen is een gevoel en aan de hand van een aantal vragen over deze situatie, stimuleer ik je dit gevoel te onderzoeken. Vervolgens vraag ik je de context en de onderlinge relaties in deze situatie te onderzoeken aan de hand van vijf vertrouwensknoppen. Deze vertrouwensknoppen helpen je te begrijpen wat goed gaat en waar het spaak loopt in de samenwerking. Het zijn de voorwaarden voor een cultuur van vertrouwen.
Wat mij opvalt als ik kijk naar de onderwerpen van nieuwe boeken die verschijnen, is dat de meeste thema’s ook bij het bespreken van deze vertrouwensknoppen langskomen.
Denk aan het belang van een heldere visie, missie en waarden. En van een strategie die te vertalen is naar concrete doelen en operationele processen. Het belang van aandacht voor de erkenning, autonomie en talenten van mensen. Net als het reflectievermogen dat nodig is om met ambiguïteit en paradoxen van deze tijd om te gaan. Ook dit lijken open deuren, maar je hebt alle vertrouwensknoppen nodig en in de praktijk blijkt er vaak nog veel te optimaliseren.
In hoeverre heb jij het idee dat er aan deze knoppen gedraaid wordt in je team of organisatie? Door deze onderwerpen te onderzoeken en in het juiste perspectief te plaatsen, krijg je inzicht in wat er in jouw situatie nodig is om een cultuur van vertrouwen te creëren.
Teamontwikkeling en de cultuur van vertrouwen
Uiteraard zullen jullie vervolgens het werken aan een cultuur van vertrouwen samen moeten oppakken. Hopelijk heb je na het lezen van mijn boek genoeg moed verzameld en informatie in handen om risicomijdende collega’s over de streep te trekken. Aan de hand van praktische tips laat ik zien hoe je samen met je team aan de gang kunt gaan. Met plezier in het werk en duurzame resultaten tot gevolg!
Door: Pauline Voortman
Pauline Voortman is oprichter van Trustworks. Zij heeft een bedrijfskundige achtergrond (RSM 1982) en werkte als beleidsadviseur en projectmanager in Nederland en in Italië. Vanaf 2000 werkt zij als adviseur en trainer voor Bureau Zuidema en richt zij zich op organisatie- en persoonlijke ontwikkeling. Zij promoveerde in 2012 aan de Erasmus Universiteit op het thema vertrouwen in organisaties (titel: Vertrouwen werkt). Zij is auteur van Vertrouwen als kompas.
Bron: Managementboek.nl
