Talent is er in allerlei soorten en maten. Om structuur aan te brengen in die diversiteit helpt het om niveaus aan te brengen. De drie analyseniveaus die in de economische wetenschappen gangbaar zijn, zijn daarvoor uiterst bruikbaar. Dat is niet verwonderlijk want talent is een economisch construct dat is gebaseerd op het ‘eco’-systeem dat mensen met elkaar vormen in de maatschappij. De drie niveaus van analyse waarop economische verschijnselen worden geduid zijn het macro, meso, en het microniveau.
Talent op macroniveau gaat over iets anders dan talent op het mesoniveau respectievelijk het microniveau. Hierna volgt een beschrijving van talent op de verschillende niveaus.
Talent
Het is belangrijk om te benoemen dat talent op alle drie niveaus hetzelfde betekent, namelijk een waardestuk. Talent is iets of iemand van waarde. Talent werd vroeger ook aangeduid met een weegschaal. Het talent enerzijds en de waarde anderzijds. Tegenwoordig is talent een waardestuk waarbij het accent ligt op de waarde.
Die waarde kan gelegen zijn in een persoon. Dan spreken we over talent op het microniveau. De waarde kan daarnaast ook in een organisatie aanwezig zijn. Dan spreken we over talent op het mesoniveau. Het mesoniveau overstijgt het niveau van het individu. En als derde mogelijkheid kan de waarde aanwezig zijn in een sector, een regio, een keten, of de arbeidsmarkt als geheel. Dan spreken we over talent op macroniveau. Het macroniveau overstijgt het organisatieniveau.
Dynamisch
Op alle niveaus is talent gelijk aan potentieel. Het is een kracht die wacht om gebruikt te worden. Zoals een huis een waarde heeft, zo heeft talent ook een waarde. De waarde wordt bepaald op een moment door bepaalde mensen in een bepaalde context. Al die factoren zijn waardebepalend. Het kader van menselijke, juridische, sociale, culturele en situationele aspecten bepaalt de waarde van economische diensten en goederen. Zo ook talent. Dit betekent dat talent geen persoonskenmerk is of een vaste vorm kent in organisaties en op de arbeidsmarkt. Talent is een dynamisch begrip waarvan de waarde kan fluctueren.
Op waarde schatten
Tegen deze achtergrond is het begrip talent te duiden als een waardestuk dat zich op drie niveaus kan bevinden. Als potentieel dat op waarde wordt geschat.
Microniveau
Op het microniveau is talent een eigenschap op het niveau van het individu. Talent is op dit niveau iets dat in het individu zit of van het individu is. Op dit niveau hoort het talent bij het individu.
Mesoniveau
Op het mesoniveau verwijst talent naar iets waardevols dat zich in een organisatie bevindt. Ook talent in teams is gekoppeld aan het mesoniveau van het denken over talent.
Macroniveau
Op het macroniveau is talent een waarde-eenheid op het niveau van een vakgebeid, sector, regio, keten, land, continent, of in generieke zin van de wereld. Talent op het macroniveau staat los van organisaties en is iets waardevols dat zich op de arbeidsmarkt bevindt.
Relevantie
Talent betekent op alle drie niveaus hetzelfde, namelijk een waardestuk. Het van waarde zijn op alle drie niveau is daarentegen van een heel andere orde. Op het microniveau staat talent in dienst van het individu. Het individu kan zijn of haar talent benutten door er iets mee te gaan doen. Daarvoor is het nodig dat de persoon daartoe de keuze maakt én daarvoor de kans krijgt.
Op het mesoniveau staat talent in dienst van een organisatie. De organisatie kan haar talent benutten door er iets mee te gaan doen. Daarvoor is het nodig dat de organisatie daar actief op stuurt én dat talenten van deze kans gebruik maken.
Op het macro-niveau staat talent in dienst van de maatschappij. De maatschappij kan haar talent benutten door hen daarvoor de ruimte te geven. Door mensen op en toe te leiden naar werkomgevingen waar hen potentieel wordt toegedicht en waar zij op waarde worden geschat. Daarnaast is hiervoor nodig mensen zelf de keuze maken om geboden kansen te benutten.
Geen prestatie zonder relatie
Op zowel meso- als macroniveau geldt dat de actie ten behoeve van talentbenutting van twee kanten moet komen. Geen prestatie zonder relatie. Talent is een kracht die wacht om gezien te worden. Talent ontwaakt wanneer en waar het wordt gezien.
Wie ziet u? Wie ziet u staan? En wie ziet u zitten?