Strategische thema’s ggz

In het kader van de Beweging 2025 en de Agenda voor de toekomst, inventariseert het platform Koplopers in de Zorg welke strategische thema’s er zijn in verschillende sectoren. Gebaseerd op gesprekken met bestuurders uit de ggz, is een eerste aanzet gegeven voor strategische thema’s waar de ggz de komende jaren mee te maken heeft.

Technologie

De technologische ontwikkelingen gaan snel, met name op het terrein van communicatie. Het effect van deze ontwikkelingen is dat cliënt en behandelaar nauw contact kunnen hebben zonder fysiek in elkaars buurt te zijn. Dit kan gezien worden als een breuk met het verleden waarin het traditionele face-to-facecontact centraal stond. Deze nieuwe technologieën hebben daardoor grote effecten op de wijze van werken en met name ook de efficiëntie binnen het gehele zorgproces. Ze kunnen dan ook gezien worden als een welkom antwoord op de schaarste die op het terrein van medewerkers bestaat.

Maatschappelijke kloof

Er is een maatschappelijke kloof aan het ontstaan tussen een groep die het goed voor elkaar heeft, de weg binnen het zorgstelsel kent en daar de financiën voor heeft, en een groep die deze mogelijkheden niet heeft. Deze ongelijkheid wordt versterkt doordat de eerstgenoemde groep ook steeds minder bereid is om de tweede groep te ondersteunen. Door het kleiner worden van het maatschappelijk middenveld zal de kloof tussen deze twee groepen steeds groter en langzaam maar zeker onoverbrugbaar worden.

Polariserend communiceren

In de maatschappij is de trend zichtbaar dat men steeds minder tolerantie heeft tegenover derden of personen met afwijkend gedrag. Dit leidt uitstoting van deze groepen en individuen en versterking van de bestaande zorgvraag, en in het verlengde daarvan tot meer en andere zorgvragen waarop passende antwoorden moeten worden gevonden. Dit stelt andere eisen aan de medewerkers binnen de GGZ.

Effecten op medewerkers

De bovenstaande ontwikkelingen hebben effect op de opleiding en de inzet van medewerkers; er zullen andere competenties worden gevraagd en een andere houding van medewerkers. Daarnaast zal de behoefte aan het inzetten van ervaringsdeskundigen toenemen, omdat deze groep bij uitstek de antwoorden uit de eigen praktijk voor de problematiek van de cliënt kent.

Ander zoekgedrag cliënten

Terwijl nu organisaties centraal staan, zal in de toekomst het aantal één op één contacten búiten de organisatie om toenemen en zullen professionals meer direct door cliënten worden benaderd. Voor de achterliggende organisaties, waar deze professionals aan verbonden zijn, is het in het verlengde daarvan de vraag hoe zicht te houden op ‘hun’ professionals en hoe de kwaliteit van de professionals te waarborgen. Als organisatie beschik jij over de ‘license to operate’, die je delegeert aan je medewerkers, en ben jij uiteindelijk in het verlengde daarvan wel eindverantwoordelijk voor het functioneren van je medewerkers. Deze ontwikkelingen accentueren het feit dat medewerkers zich meer verbonden voelen met een doelgroep, dan met de (ggz-)organisatie; daarvan verwacht men dat deze een zo goed mogelijke ondersteuning biedt. Deze opvatting stelt specifieke eisen aan de wijze waarop men als organisatie moet omgaan met zijn professionals.

Toekomstige eisen aan organisaties

Kortom, er zal het nodige gaan veranderen. Om als organisatie op deze veranderende, sterk geïndividualiseerde/gefragmenteerde markt in te spelen is het noodzakelijk om op veel plaatsen in de maatschappij aanwezig te zijn. Een netwerkorganisatie, die veel ingangen heeft, is het model dat hier het beste bij past. Op deze wijze biedt de organisatie meerdere toegangsmogelijkheden voor potentiële klanten. Deze toegangsmogelijkheden leiden de cliënt naar een ‘plein’, een centraal punt waarop de klant wordt gekoppeld aan het juiste type hulpverlener. Daarnaast zullen de organisatie ‘out reachend’ moeten worden, meer naar de mensen toe moeten gaan, meer als onderdeel van de maatschappij moeten gaan functioneren zodat de drempels lager worden. Het bovenstaande heeft grote effecten op de wijze van organiseren en werken binnen de ggz, en op de wijze waarop organisaties zich tot hun professionals verhouden. Het is een zoektocht waarbij men stapsgewijs een nieuwe toekomst aan het vormen is. Dit is een eerste aanzet tot een totaal overzicht van (mogelijke) thema’s, die relevant zijn voor de ggz. Wilt u meedenken, neem dan contact op met Koplopers in de zorg via: secretariaat@koplopersindezorg.nl  Bekijk hier de Agenda voor de toekomst en Beweging 2025.